1 grudnia 2010 roku w Warszawie, w siedzibie Fundacji Konrada Adenauera, odbyła się konferencja pt. „Dojrzały wybór – wydłużanie wieku emerytalnego szansą dla kolejnych pokoleń? Doświadczenia Polski i Niemiec”, zorganizowana przez Instytut Spraw Publicznych.
Na spotkanie zostali zaproszeni: Stephan Georg Raabe, Dyrektor Fundacji Konrada Adenauera w Polsce, dr Jacek Kucharczyk, prezes Instytutu Spraw Publicznych, reprezentowany przez dr Annę Jaroń, prof. Hans-Joachim Reinhard z Max Planck-Institut für ausländisches und internationales Sozialrecht w Monachium, prof. Irena Kotowska i mgr Anita Abramowska-Kmon z Instytutu Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej. Obecni byli także przedstawiciele związków zawodowych, reprezentanci ministerstw, urzędów pracy, Kancelarii Sejmu, eksperci instytutów badawczych oraz ośrodków naukowych, a także pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wystąpienia panelistów zakończyła owocna dyskusja.
Debata nad wydłużeniem wieku emerytalnego i zrównaniem go pomiędzy obiema płciami trwa w Polsce od wielu lat. Wydaje się, że doświadczenie Niemiec w tej sprawie może być dla polskiego systemu bardzo cenne. 1 stycznia 2012 roku u naszego zachodniego sąsiada ma bowiem wejść w życie ustawa wydłużająca wiek aktywności zawodowej z 65 do 67 lat, realizowana stopniowo. Podjęte w tej mierze kroki, rozpoczęte przez tzw. GroßeKoalition, współtworzoną przez CDU/CSU i SPD to odpowiedź na skutki wyzwań demograficznych i zmieniający się rynek pracy. Od niedawna jednak socjaldemokraci, wcześniej zwolennicy proponowanej reformy, wycofują się z poparcia wobec zmian w systemie emerytalnym i razem z Partią Zielonych sprzeciwiają się realizacji tego projektu.
Jak wyjaśniał prof. Reinhard, we wspomnianej reformie niemieckiego systemu emerytalnego uwzględniono komponenty demograficzne, co miało przyczynić się do wzrostu zatrudnienia w najstarszej grupie wiekowej na rynku pracy. W praktyce Niemcy bardzo rzadko pracują do 65. roku życia, a w niektórych grupach zawodowych granica osiąga bardzo niski poziom 55-58 lat. Decyzja o podniesieniu wieku emerytalnego w Niemczech, choć oparta na istotnych przesłankach wynikających ze zmian demograficznych społeczeństwa, nadal jest tematem gorących dyskusji nie tylko wśród polityków, ale także w gronie przedstawicieli związków zawodowych, pracodawców i ekspertów.
Szeroki kontekst demograficzny, będący jednym z najważniejszych czynników sytuacji zawodowej i rynku pracy Polski i Niemiec, został przedstawiony przez prof. Kotowską i mgr Abramowską-Kmon. Starzenie się społeczeństw europejskich jest wyraźnie zauważalnym, uniwersalnym zjawiskiem. Na podstawie danych nt. płodności, wydłużenia życia, starzenia się ludności i zasobów pracy oraz spadku liczby osób w wieku produkcyjnym przewiduje się długookresowe zmiany w strukturze zawodowej. Według danych Eurostatu, projekcja dokonana aż do 2050 roku zakłada bardziej intensywne zmiany w strukturze wieku Polski aniżeli Niemiec, spadek potencjalnych zasobów pracy (25-64 lata) w obu krajach oraz postępujące starzenie się ludności. Szacuje się, że za 40 lat osób aktywnych zawodowo będzie w Polsce o 1,35 mln mniej niż teraz (spadek o 6,4%), zaś w Niemczech ubytek ten wyniesie 4,33 mln (9,6%). Warto również zauważyć, że zarówno w naszym kraju, jak i w kraju naszego zachodniego sąsiada wykorzystanie zasobów pracy jest niskie, natomiast w Polsce zatrudnienie kobiet jest znacząco niższe od zatrudnienia mężczyzn.
W przeprowadzonych wśród obywateli 27 państw członkowskich Unii Europejskiej badaniach opinii publicznej, pośród wskazanych zagadnień, które mogłyby mieć wpływ na poprawienie sytuacji zawodowej, najczęściej wskazywano na konieczność wzrostu miesięcznych stawek podatkowych, natomiast znacznie mniejsze znaczenie przypisywano podniesieniu wieku emerytalnego, pomysłowi wspierania rodziców przez dzieci, zniesieniu programu wcześniejszej emerytury, czy uzależnieniu wysokości świadczeń emerytalnych od liczby dzieci. Równocześnie eksperci w tych samych badaniach najczęściej jednak wskazywali podwyższenie wieku emerytalnego jako najlepsze remedium na poprawę istniejącej sytuacji.
Po zakończeniu wystąpień odbyła się dyskusja, podczas której zgromadzeni słuchacze zadawali pytania m.in. o to, jak mobilizować osoby na rynku pracy do kontynuowania wykonania zawodu, co robić wobec braku potrzebnej siły roboczej, czy wspomagać zmianę kwalifikacji zawodowej, a także jak państwo powinno prowadzić politykę prorodzinną. Rozwinięto wątek potrzeby lepszego wykorzystania zasobu pracy osób starszych, dostosowania rynku pracy do zmieniającej się struktury demograficznej oraz, co bardzo ważne. społecznego przyjęcia reform.
Podsumowanie zakończyło się poważnymi planami na przyszłość – wspólne polsko-niemieckie rozważania na temat wydłużenia wieku emerytalnego będą
Konferencja odbyła się w ramach wspólnego projektu Instytutu Spraw Publicznych i Fundacji Konrada Adenauera: "Dojrzały wybór – wydłużanie wieku emerytalnego szansą dla pokoleń. Doświadczenia Niemiec i Polski" >>>>>>
Na spotkanie zostali zaproszeni: Stephan Georg Raabe, Dyrektor Fundacji Konrada Adenauera w Polsce, dr Jacek Kucharczyk, prezes Instytutu Spraw Publicznych, reprezentowany przez dr Annę Jaroń, prof. Hans-Joachim Reinhard z Max Planck-Institut für ausländisches und internationales Sozialrecht w Monachium, prof. Irena Kotowska i mgr Anita Abramowska-Kmon z Instytutu Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej. Obecni byli także przedstawiciele związków zawodowych, reprezentanci ministerstw, urzędów pracy, Kancelarii Sejmu, eksperci instytutów badawczych oraz ośrodków naukowych, a także pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wystąpienia panelistów zakończyła owocna dyskusja.
Debata nad wydłużeniem wieku emerytalnego i zrównaniem go pomiędzy obiema płciami trwa w Polsce od wielu lat. Wydaje się, że doświadczenie Niemiec w tej sprawie może być dla polskiego systemu bardzo cenne. 1 stycznia 2012 roku u naszego zachodniego sąsiada ma bowiem wejść w życie ustawa wydłużająca wiek aktywności zawodowej z 65 do 67 lat, realizowana stopniowo. Podjęte w tej mierze kroki, rozpoczęte przez tzw. GroßeKoalition, współtworzoną przez CDU/CSU i SPD to odpowiedź na skutki wyzwań demograficznych i zmieniający się rynek pracy. Od niedawna jednak socjaldemokraci, wcześniej zwolennicy proponowanej reformy, wycofują się z poparcia wobec zmian w systemie emerytalnym i razem z Partią Zielonych sprzeciwiają się realizacji tego projektu.
Jak wyjaśniał prof. Reinhard, we wspomnianej reformie niemieckiego systemu emerytalnego uwzględniono komponenty demograficzne, co miało przyczynić się do wzrostu zatrudnienia w najstarszej grupie wiekowej na rynku pracy. W praktyce Niemcy bardzo rzadko pracują do 65. roku życia, a w niektórych grupach zawodowych granica osiąga bardzo niski poziom 55-58 lat. Decyzja o podniesieniu wieku emerytalnego w Niemczech, choć oparta na istotnych przesłankach wynikających ze zmian demograficznych społeczeństwa, nadal jest tematem gorących dyskusji nie tylko wśród polityków, ale także w gronie przedstawicieli związków zawodowych, pracodawców i ekspertów.
Szeroki kontekst demograficzny, będący jednym z najważniejszych czynników sytuacji zawodowej i rynku pracy Polski i Niemiec, został przedstawiony przez prof. Kotowską i mgr Abramowską-Kmon. Starzenie się społeczeństw europejskich jest wyraźnie zauważalnym, uniwersalnym zjawiskiem. Na podstawie danych nt. płodności, wydłużenia życia, starzenia się ludności i zasobów pracy oraz spadku liczby osób w wieku produkcyjnym przewiduje się długookresowe zmiany w strukturze zawodowej. Według danych Eurostatu, projekcja dokonana aż do 2050 roku zakłada bardziej intensywne zmiany w strukturze wieku Polski aniżeli Niemiec, spadek potencjalnych zasobów pracy (25-64 lata) w obu krajach oraz postępujące starzenie się ludności. Szacuje się, że za 40 lat osób aktywnych zawodowo będzie w Polsce o 1,35 mln mniej niż teraz (spadek o 6,4%), zaś w Niemczech ubytek ten wyniesie 4,33 mln (9,6%). Warto również zauważyć, że zarówno w naszym kraju, jak i w kraju naszego zachodniego sąsiada wykorzystanie zasobów pracy jest niskie, natomiast w Polsce zatrudnienie kobiet jest znacząco niższe od zatrudnienia mężczyzn.
W przeprowadzonych wśród obywateli 27 państw członkowskich Unii Europejskiej badaniach opinii publicznej, pośród wskazanych zagadnień, które mogłyby mieć wpływ na poprawienie sytuacji zawodowej, najczęściej wskazywano na konieczność wzrostu miesięcznych stawek podatkowych, natomiast znacznie mniejsze znaczenie przypisywano podniesieniu wieku emerytalnego, pomysłowi wspierania rodziców przez dzieci, zniesieniu programu wcześniejszej emerytury, czy uzależnieniu wysokości świadczeń emerytalnych od liczby dzieci. Równocześnie eksperci w tych samych badaniach najczęściej jednak wskazywali podwyższenie wieku emerytalnego jako najlepsze remedium na poprawę istniejącej sytuacji.
Po zakończeniu wystąpień odbyła się dyskusja, podczas której zgromadzeni słuchacze zadawali pytania m.in. o to, jak mobilizować osoby na rynku pracy do kontynuowania wykonania zawodu, co robić wobec braku potrzebnej siły roboczej, czy wspomagać zmianę kwalifikacji zawodowej, a także jak państwo powinno prowadzić politykę prorodzinną. Rozwinięto wątek potrzeby lepszego wykorzystania zasobu pracy osób starszych, dostosowania rynku pracy do zmieniającej się struktury demograficznej oraz, co bardzo ważne. społecznego przyjęcia reform.
Podsumowanie zakończyło się poważnymi planami na przyszłość – wspólne polsko-niemieckie rozważania na temat wydłużenia wieku emerytalnego będą
Konferencja odbyła się w ramach wspólnego projektu Instytutu Spraw Publicznych i Fundacji Konrada Adenauera: "Dojrzały wybór – wydłużanie wieku emerytalnego szansą dla pokoleń. Doświadczenia Niemiec i Polski" >>>>>>
