Społeczeństwo obywatelskie w Polsce od pewnego czasu przeżywa trudne chwile. Poważny test przechodzą również instytucje demokratyczne i rządy prawa. Ale nasz kraj nie jest w tym odosobniony na mapie Europy. Podobne trendy można zaobserwować w jej innych częściach.
Pandemia COVID-19 pogłębiła jeszcze obserwowany wcześniej kryzys, skłaniając rządy poszczególnych państw do działań ograniczających prawa obywatelskie, a w kilku przypadkach nawet do nękania aktywistek i aktywistów obywatelskich. Jednocześnie społeczeństwo obywatelskie w naszym kraju nawet w najczarniejszych czasach lat 80ych XX wieku potrafiło pokazać swoją siłę i przeciwdziałać trudnościom. Wtedy droga ku zmianom zaczęła się tak naprawdę od działań wąskiej grupy ludzi. Takie przesłanki będą przyświecały nam na konferencji, podczas której w gronie międzynarodowych ekspertek i ekspertów będziemy szukać odpowiedzi na takie pytania, jak:
• Z jakimi wyzwaniami mierzy się społeczeństwo obywatelskie w Polsce i Europie obecnie?
• Jakie działania powinno ono podjąć, by im przeciwdziałać?
• Jakie przydatne do tego lekcje można wynieść z historii?
• Jakiego społeczeństwo obywatelskie potrzebuje wsparcia, także ponad granicami?
Historia optymizmu
Konferencja jest jednym z serii spotkań, jakie ISP organizuje w międzynarodowym partnerstwie projektu „Historia Optymizmu”. Celem tych działań jest zmobilizowanie ugruntowanych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego do przeciwstawienia się obecnym wyzwaniom. Odwołujemy się przy tym do wydarzeń i emocji towarzyszących upadkowi komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej w 1989 roku. Symbolami tamtego okresu są m.in. stopniowe przekazanie pokojowo władzy w wyniku rozmów opozycji antykomunistycznej i strony rządowej przy Okrągłym Stole i pierwszych „częściowo” wolnych czerwcowych wyborów w Polsce, upadek Muru Berlińskiego w Niemczech czy ludzki Bałtycki łańcuch mieszkańców Litwy, Łotwy i Estonii. W rezultacie przez Europę przetoczyła się fala optymizmu wywołanego przyjmowaniem przez kolejne państwa demokracji i przejawem siły społeczeństwa obywatelskiego w naszym zakątku świata. Doprowadziło to w dalszej kolejności do przyjęcia wielu krajów byłego bloku komunistycznego do Unii Europejskiej w 2004 i 2007 roku.
Jednak w ostatniej dekadzie prawa i wolności, które wiele osób uznało już za oczywiste, czasem powoli, ale niekiedy też brutalnie, zaczęły ulegać ograniczeniu. W rezultacie, w odniesieniu do niektórych państw członkowskich Unii Europejskiej pojawiają się wątpliwości dotyczące przestrzegania przez nie zasad praworządności i wartości leżących u podstaw Unii Europejskiej. Wobec takich państw jak Polska czy Węgry swoje stanowiska zajęły Komisja Europejska i Parlament Europejski krytykując je m.in. za próby kontrolowania systemu sądowniczego i zastraszania pracujących w nim osób.
Niestety krytyka społeczności międzynarodowej najczęściej nie wpłynęła na wyraźną zmianę działań poszczególnych rządów. Nałożyła się na to pandemia COVID-19, podczas której w różnych państwach władze wprowadziły rozwiązania ograniczające prawa obywatelskie, a czasem pojawiły nawet działania nękające aktywistki i aktywistów obywatelskich. Te i szereg innych nieprawidłowości wskazał ostatnio Raport o sytuacji dotyczącej rządów prawa w Unii Europejskiej 2020.
Historia w naszej części Europy pokazała już jednak nie raz, że sytuacja polityczna i społeczna potrafi szybko i nieoczekiwanie się zmienić. W takim przełomowym momencie możemy też znajdować się obecnie. Warto więc zastanowić się, jak możemy teraz pomóc zaistnieć tej zmianie!
Zapraszamy do rejestracji za pomocą formularza poniżej. Wydarzenie będzie realizowane za pośrednictwem platformy Zoom. Zarejestrowane uczestniczki i uczestnicy otrzymają 24 listopada w godzinach rannych link do wydarzenia. Liczba miejsc jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.
Program konferencji
14:15 Wprowadzenie do konferencji – Julie Rosenkilde (Nyt Europa), Filip Pazderski (ISP)
14:20 Przemówienie wprowadzające (keynote) – dr Heather Grabbe, Dyrektor Open Society Foundations European Policy Institute (OSEPI)
14:35 Rozmowa dr Heather Grabbe z dr Jackiem Kucharczykiem, Prezesem ISP
15:00 PANEL: Obecne wyzwania dla demokracji i społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i w Europie
dr hab. Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich
dr Klementyna Suchanow Ogólnopolski Strajk Kobiet
Sam van der Staak Kierownik Programu Regionalnego Europy, International IDEA
Louise Holck, Dyrektor Danish Institute for Human Rights
Moderacja: Karolina Zbytniewska, Redaktor naczelna EURACTIV.pl
16:00 PANEL: Jak wspierać teraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego jako orędowników demokracji?
dr Arndt Freytag von Loringhoven, Ambasador Republiki Federalnej Niemiec)
Louisa Slavkova, Prezeska Fundacji Sofia Platform / współprowadząca program 'Civic Europe'
Stina Soewarta, Dyrektorka Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Danii
Roy Virah-Sawmy, Network of European Foundations, Program Civitates
Moderacja: Judy Dempsey, Carnegie Europe, Redaktor naczelna Strategic Europe.
Wydarzenie organizujemy dzięki wsparciu Komisji Europejskiej w programie “Europa dla Obywateli”. Naszymi partnerami są Nyt Europa (Dania), MitOst e.V. (Niemcy) i European Civic Forum (Francja).
Partnerem medialnym wydarzenia jest euractiv.pl
• Z jakimi wyzwaniami mierzy się społeczeństwo obywatelskie w Polsce i Europie obecnie?
• Jakie działania powinno ono podjąć, by im przeciwdziałać?
• Jakie przydatne do tego lekcje można wynieść z historii?
• Jakiego społeczeństwo obywatelskie potrzebuje wsparcia, także ponad granicami?
Historia optymizmu
Konferencja jest jednym z serii spotkań, jakie ISP organizuje w międzynarodowym partnerstwie projektu „Historia Optymizmu”. Celem tych działań jest zmobilizowanie ugruntowanych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego do przeciwstawienia się obecnym wyzwaniom. Odwołujemy się przy tym do wydarzeń i emocji towarzyszących upadkowi komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej w 1989 roku. Symbolami tamtego okresu są m.in. stopniowe przekazanie pokojowo władzy w wyniku rozmów opozycji antykomunistycznej i strony rządowej przy Okrągłym Stole i pierwszych „częściowo” wolnych czerwcowych wyborów w Polsce, upadek Muru Berlińskiego w Niemczech czy ludzki Bałtycki łańcuch mieszkańców Litwy, Łotwy i Estonii. W rezultacie przez Europę przetoczyła się fala optymizmu wywołanego przyjmowaniem przez kolejne państwa demokracji i przejawem siły społeczeństwa obywatelskiego w naszym zakątku świata. Doprowadziło to w dalszej kolejności do przyjęcia wielu krajów byłego bloku komunistycznego do Unii Europejskiej w 2004 i 2007 roku.
Jednak w ostatniej dekadzie prawa i wolności, które wiele osób uznało już za oczywiste, czasem powoli, ale niekiedy też brutalnie, zaczęły ulegać ograniczeniu. W rezultacie, w odniesieniu do niektórych państw członkowskich Unii Europejskiej pojawiają się wątpliwości dotyczące przestrzegania przez nie zasad praworządności i wartości leżących u podstaw Unii Europejskiej. Wobec takich państw jak Polska czy Węgry swoje stanowiska zajęły Komisja Europejska i Parlament Europejski krytykując je m.in. za próby kontrolowania systemu sądowniczego i zastraszania pracujących w nim osób.
Niestety krytyka społeczności międzynarodowej najczęściej nie wpłynęła na wyraźną zmianę działań poszczególnych rządów. Nałożyła się na to pandemia COVID-19, podczas której w różnych państwach władze wprowadziły rozwiązania ograniczające prawa obywatelskie, a czasem pojawiły nawet działania nękające aktywistki i aktywistów obywatelskich. Te i szereg innych nieprawidłowości wskazał ostatnio Raport o sytuacji dotyczącej rządów prawa w Unii Europejskiej 2020.
Historia w naszej części Europy pokazała już jednak nie raz, że sytuacja polityczna i społeczna potrafi szybko i nieoczekiwanie się zmienić. W takim przełomowym momencie możemy też znajdować się obecnie. Warto więc zastanowić się, jak możemy teraz pomóc zaistnieć tej zmianie!
Zapraszamy do rejestracji za pomocą formularza poniżej. Wydarzenie będzie realizowane za pośrednictwem platformy Zoom. Zarejestrowane uczestniczki i uczestnicy otrzymają 24 listopada w godzinach rannych link do wydarzenia. Liczba miejsc jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.
Program konferencji
14:15 Wprowadzenie do konferencji – Julie Rosenkilde (Nyt Europa), Filip Pazderski (ISP)
14:20 Przemówienie wprowadzające (keynote) – dr Heather Grabbe, Dyrektor Open Society Foundations European Policy Institute (OSEPI)
14:35 Rozmowa dr Heather Grabbe z dr Jackiem Kucharczykiem, Prezesem ISP
15:00 PANEL: Obecne wyzwania dla demokracji i społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i w Europie
dr hab. Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich
dr Klementyna Suchanow Ogólnopolski Strajk Kobiet
Sam van der Staak Kierownik Programu Regionalnego Europy, International IDEA
Louise Holck, Dyrektor Danish Institute for Human Rights
Moderacja: Karolina Zbytniewska, Redaktor naczelna EURACTIV.pl
16:00 PANEL: Jak wspierać teraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego jako orędowników demokracji?
dr Arndt Freytag von Loringhoven, Ambasador Republiki Federalnej Niemiec)
Louisa Slavkova, Prezeska Fundacji Sofia Platform / współprowadząca program 'Civic Europe'
Stina Soewarta, Dyrektorka Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Danii
Roy Virah-Sawmy, Network of European Foundations, Program Civitates
Moderacja: Judy Dempsey, Carnegie Europe, Redaktor naczelna Strategic Europe.
Wydarzenie organizujemy dzięki wsparciu Komisji Europejskiej w programie “Europa dla Obywateli”. Naszymi partnerami są Nyt Europa (Dania), MitOst e.V. (Niemcy) i European Civic Forum (Francja).
Partnerem medialnym wydarzenia jest euractiv.pl
