W 2018 roku polski rząd, utworzony przez Prawo i Sprawiedliwość (PiS), zmniejszył intensywność dotychczasowych wysiłków na rzecz reformy systemu konstytucyjnego i osłabienia trójpodziału władzy w kraju. W odpowiedzi na opór społeczny i presję ze strony instytucji europejskich rząd wycofał część proponowanych zmian dotyczących funkcjonowania Sądu Najwyższego, w tym te, które obniżały wiek emerytalny sędziów tego Sądu. Mimo to Komisja Europejska w dalszym ciągu zajmowała się naruszeniami praworządności w Polsce, między innymi nowym trybem postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów oraz zmianami w sposobie powoływania członków Krajowej Rady Sądownictwa – organu konstytucyjnego nadzorującego pracę wszystkich sędziów w kraju. We wrześniu Komisja Europejska zwróciła się do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) o ustalenie, czy nowa polska Ustawa o Sądzie Najwyższym narusza zasadę niezawisłości sądów. Sprawa była ciągle w toku przed Trybunałem pod koniec 2018 roku.
Poziom rozwoju i stabilności organizacji społeczeństwa obywatelskiego uległ niewielkiemu pogorszeniu w 2018 roku, ponieważ na ich pracę nadal wpływała polityczna polaryzacja w kraju. Organizacje, które zajmowały się kwestiami stojącymi w sprzeczności z programem konserwatywnego rządu, w tym prawami człowieka, przeciwdziałaniem dyskryminacji, prawami kobiet i ochroną środowiska, miały ograniczony dostęp do finansowania ze środków publicznych. Były też nadal prezentowane w negatywnym świetle przez media kontrolowane przez rząd oraz te ściśle związane z partią rządzącą. Ponadto pogorszyła się jakość dialogu obywatelskiego, a konsultacje społeczne były rzadko wykorzystywane w konstruktywny sposób. Niektóre władze lokalne i przedsiębiorstwa również wykazywały negatywne nastawienie do organizacji społecznych. Występowanie tego typu napięć na szczeblu lokalnym zaostrzyły wybory samorządowe, które odbyły się w październiku 2018 roku.
