Dla realizacji swoich geopolitycznych celów Kreml hojnie wspiera przyjazne mu partie polityczne, przedstawicieli mediów, organizacje pozarządowe, think tanki, a nawet ruchy paramilitarne. O głównych tematach rosyjskiej propagandy oraz o organizacjach, które wspierają kremlowską narrację w Polsce i innych krajach regionu dyskutował w Budapeszcie  Łukasz Wenerski, analityk Programu Europejskiej ISP.

Podczas trwającego rok projektu badacze i dziennikarze z Polski, Czech, Słowacji, Węgier i Austrii analizowali mechanizmy działania kremlowskiej narracji w pięciu państwach. Na podstawie badań przygotowany został raport „From Russia with Hate. The activity of pro-Russian extremist hate groups in Central Eastern Europe” prezentujący organizacje i ludzi, którzy czasem z pobudek ideologicznych, a czasem z chęci zysku, podejmują działania wpisujące się w kremlowską narrację  o upadającym Zachodzie, faszystowskiej Ukrainie i dobrej Rosji. Raport został zaprezentowany na konferencji w Budapeszcie w dniu 27 kwietnia.

Łukasz Wenerski, analityk Programu Europejskiego ISP opowiedział o tym jak działalność sił pro-kremlowskich wygląda w Polsce. Wenerski podkreślił, że „tematem numer jeden, który jest najczęściej wykorzystywany przez rosyjską „soft power” są relacje polsko-ukraińskie. Mimo, że bardzo skomplikowane i niejednoznaczne, to kremlowska propaganda stara się je sprowadzić wyłącznie do poziomu prymitywnych dyskusji dotyczących winy historycznej.

Już w 2015 roku Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) w oficjalnie opublikowanym raporcie stwierdziła, że nieporozumienia polsko-ukraińskie związane z historią są celem rosyjskiej propagandy”. Analityk ISP wspominał również, że propaganda stara się również Polakom zohydzić ukraińską migrację zarobkową do Polski.

Wenerski zauważył, że można wyróżnić trzy grupy, które w różnym stopniu przyczyniają się do szerzenia rosyjskiej propagandy. Pierwsza to środowisko zrzeszone wokół partii „Zmiana” założonej przez przebywającego obecnie w areszcie Mariusz Piskorskiego. Przedstawiciele tej grupy mogą być uznani za „informacyjną agenturę” Kremla.

Nierzadko pracują oni za pieniądze pochodzące z Rosji. Do drugiej grupy należą osoby i instytucje, które nie czerpią korzyści finansowych od Rosji i mogą nawet nie zgadzać się z polityką rosyjską (lub zgadzać się tylko częściowo), ale często ich działania wpisują się doskonale w kremlowską retorykę. Przykładem mogą być organizacje prawicowe, np. ONR, czy politycy tacy jak Janusz Korwin-Mikke. Trzecią grupę stanowią przedstawiciele mainstreamu politycznego i medialnego. Mimo iż ta grupa wydaje się świadoma rosyjskiej propagandy i jest jej generalnie przeciwna, to jej przedstawiciele często nieświadomie wpadają w sidła rosyjskiej narracji. Doskonałym przykładem była chociażby napięta atmosfera wokół filmu Wołyń i generalnie napięta atmosfera wokół tego jak definiować wydarzenia historyczne takie jak rzeź wołyńska i akcja „Wisła”.

Zachęcamy do zapoznania się z całym raportem  "From Russia with Hate. The activity of pro-Russian extremist hate groups in Central Eastern Europe" oraz z jego polską częścią.

Wkrótce będzie dostępne polskojęzyczne podsumowanie raportu.
     
Raport powstał we współpracy z węgierskim think tankiem Political Capital. Wsparcia projektowi udzieliło National Endowment for Democracy.