Naczelny Sąd Administracyjny wydał orzeczenie odnoszące się do zakresu informacji, których udostępnienia możemy domagać się w trybie przewidzianym w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Jak stanowi art. 1 tej ustawy, każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w ustawie. Jak widać, pojęcie „informacji publicznej” jest na gruncie przepisów zarysowane dość ogólnikowo, co może w praktyce wywoływać problemy interpretacyjne. Takiego właśnie problemu dotyczy omawiane orzeczenie.

Skarga kasacyjna rozpoznawana przez NSA została wniesiona przez spółkę, która wcześniej skierowała do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na bezczynność prezydenta miasta. Spółka domagała się od niego udostępnienia (w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej) informacji na temat umów-układów zawartych przez gminę w sprawie rozszerzenia granic miasta i dotyczących jej majątku; spółka chciała wiedzieć, czy umowy te są wiążące, czy też zostały przez gminę wypowiedziane. Informacja taka nie została spółce udzielona, a prezydent odpowiedział w sposób „wymijający” (co – na gruncie przepisów ustawy – jest traktowane jako niewywiązanie się z obowiązku udostępnienia informacji publicznej).

W skierowanej do WSA skardze na bezczynność spółka argumentowała, że doszło do naruszenia m. in. art. 4 ust. 1 ustawy (w którym określony został krąg podmiotów obowiązanych do udzielania informacji publicznych) w związku z art. 10 (zgodnie z którym informacja publiczna, która nie została opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej danego podmiotu, zostaje udzielona na wniosek zainteresowanego). W oparciu o sformułowane w skardze zarzuty, spółka wniosła o zobowiązanie prezydenta miasta do załatwienia wniosku o udzielenie informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w tej sprawie.

WSA jednak wydał postanowienie, w którym odrzucił skargę. Jak opisuje to NSA, „w ocenie Sądu pierwszej instancji informacja, której udostępnienia domaga się skarżąca spółka na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej musi odnosić się do faktów. Nie mają natomiast charakteru informacji publicznej wnioski w sprawie indywidualnej, takie jak żądanie wyjaśnienia treści aktów prawnych.” Spółka mogła domagać się udostępnienia treści zawartych przez gminę umów, bo zakres pojęcia „informacji publicznej” obejmuje nie tylko akty obowiązujące powszechnie, ale również umowy. Czym innym jednak – jak argumentował WSA – jest żądanie udostępnienia treści umowy, a czym innym domaganie się jej wyjaśnienia czy dokonania wykładni przepisów. Skarżąca spółka znała treść interesujących ją umów-układów, a tym, czego oczekiwała od prezydenta miasta, było dokonanie ich wykładni i uzyskanie pisemnego stanowiska co do ich obowiązywania. Zatem informacja, której udostępnienia żądała spółka, nie była informacją publiczną w rozumieniu przepisów ustawy.

Jednym z zarzutów wobec postanowienia sądu pierwszej instancji, jakie spółka podniosła w skardze kasacyjnej skierowanej do NSA, było nieprawidłowe określenie katalogu „informacji publicznych”, do których udostępnienia są zobowiązane organy publiczne. Spółka argumentowała, że pytanie o to, czy umowy-układy zostały wypowiedziane przez gminę, jest pytaniem o zajście określonego faktu, a nie o wykładnię, mieści się zatem w zakresie pojęcia „informacji publicznej”. NSA uznał jednak, że z treści wniosku skierowanego przez spółkę do prezydenta miasta „wynika, że nie zawiera on żądania udzielenia informacji publicznej, bowiem podane przez skarżącą spółkę informacje dotyczyły zastosowania prawa w konkretnym przypadku. Innymi słowy, skarżąca spółka zwróciła się z wnioskiem o udzielenie porady prawnej celem wykorzystania jej w jednostkowej sprawie.” Wnioski w sprawach indywidualnych nie mają charakteru informacji publicznej, nie można więc – w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej – domagać się od organu dokonywania wykładni prawa czy wytworzenia informacji w sprawie indywidualnej. Oznacza to, że w opisywanej sprawie prezydent miasta nie miał obowiązku udzielać spółce żądanej przez nią informacji, a wniesiona przez nią skarga na bezczynność była niedopuszczalna. W konsekwencji, skarga kasacyjna została przez NSA oddalona.

Pełną treść omawianego orzeczenia Czytelnik znajdzie pod linkiem  http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/0F7908771B.

Autor: Anna Krajewska

Tekst przygotowano w ramach projektu "Decydujmy razem. Wzmocnienie mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji publicznych" współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Zapraszamy na stronę www.isp.org.pl/kompas