W Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się konferencja wieńcząca projekt „Kobiety na listach wyborczych”. Projekt miał na celu przeprowadzenie badań dotyczących obecności kobiet w życiu publicznym, a w szczególności w procesie wyborczym. Głównym przedmiotem analiz były wybory samorządowe z 2010 roku oraz wybory do Sejmu i Senatu z roku 2011. Kierownictwo merytoryczne projektu objęła prof. Małgorzata Fuszara.

 
Założeniami projektu było:

• zbadanie mechanizmów promocji i eliminacji kobiet na listach wyborczych w wyborach samorządowych i parlamentarnych;
• analiza kampanii samorządowej i parlamentarnej pod kątem obecności w niej kandydatek oraz poruszanych zagadnień istotnych dla kobiet;
• pracowanie propozycji rozwiązań mających na celu ułatwienie kobietom czynnego uczestnictwa w życiu politycznym.

 
Grudniowa konferencja podzielona została na dwie części: teoretyczno-naukową oraz praktyczną. W pierwszej, ekspertki projektu omówiły wyniki przeprowadzonych badań, które obejmowały wybory samorządowe i parlamentarne. Dodatkowo została przedstawiona analiza wizerunku kobiet i mężczyzn w telewizyjnych kampaniach wyborczych. Na koniec zostały przedstawione rekomendacje, mające polepszyć sytuację kobiet w życiu publicznym. Zostały one skierowane do pięciu typów podmiotów: władz państwowych, partii politycznych, organizacji pozarządowych, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Państwowej Komisji Wyborczej.
 
W drugiej części konferencji odbyła się dyskusja pomiędzy zaproszonymi panelistkami a  publicznością. Wśród zaproszonych gości były kobiety zawodowo zajmujące się polityką:

Wanda Nowicka (Wicemarszałkini Sejmu RP), Aleksandra Sheybal-Rostek (PO), Halina Sobańską (SLD) oraz Anna Lutek (PiS). Postulatem wysuwanym zgodnie przez wszystkie polityczki było wprowadzenie do kodeksu wyborczego mechanizmu „suwaka”, polegającego na przemiennym rozmieszczeniu kobiet i mężczyzn na listach wyborczych, w zakresie 35 % parytetu.
 
Instytut Spraw Publicznych rekomenduje zastosowanie i wdrożenie niniejszych postulatów, przez:
 

1.       Władze państwowe:

 
o    Przepisy prawa wyborczego, regulujące mechanizm kwot w wyborach proporcjonalnych, powinny zostać uzupełnione systemem obowiązkowej naprzemienności kobiet i mężczyzn w pierwszej dziesiątce na listach wyborczych (tzw. suwak).
o   Powinien nastąpić powrót do systemu proporcjonalnego na wszystkich szczeblach wyborów. System ten - jak wskazują  wszystkie analizy - znacznie bardziej sprzyja wyrównywaniu szans kobiet i mężczyzn w procesie wyborczym.
o   Należy rozwinąć wielopłaszczyznową debatę  nad politycznymi priorytetami kobiet i mężczyzn. Powinna się ona toczyć m.in. w Parlamentarnej Grupie Kobiet. Wprowadzenie demokracji deliberatywnej w formie szerokich  debat na temat politycznych priorytetów, w której udział wzięliby przedstawiciele różnych społecznych grup, pomogłoby w zbliżeniu oczekiwań elektoratu i działań polityków obu płci.
o   Poprzez tworzenie stanowisk pełnomocników do spraw równości w agendach rządowych, należy wzmacniać politykę równościową oraz zwalczać stereotypy związane z płcią.
o    Władze państwowe (parlament, rząd, władze lokalne) powinny pozostawać w dialogu z przedstawicielkami ruchu kobiecego, co pozwoli na uwzględnienie priorytetów kobiet i spraw dla nich ważnych, a  tym samym na wzmocnienie tzw. substantive representation kobiet.
 

2.       Partie polityczne:

o   Kluby i koła parlamentarne powinny promować występowanie kobiet w ich imieniu, zwłaszcza w przypadku debat parlamentarnych.
o   Partie powinny promować zrównoważony udział kobiet i mężczyzn w swoich władzach.
o   W partiach politycznych powinny powstać tzw. sekcje kobiet (women’s sections).
o    Partie polityczne dokonywać podziału środków finansowych partii w taki sposób, aby w większym stopniu mogły z nich korzystać kobiety kandydujące w wyborach.
o    Partie powinny stworzyć fundusz, z którego finansowane będą inicjatywy wspierające kobiety.
o    Partie powinny określać jasne kryteria selekcji kandydatów i kandydatek co najmniej na rok przed planowanymi wyborami, aby kobiety miały szansę przygotować się do udziału w wyborach.
o    Kobiece sekcje w partiach powinny organizować mentoring kobiecy wewnątrz partii polegający na tutoringu kandydatek realizowanego przez kobiety, które już zostały wybrane do organów władzy lokalnej i krajowej. 
o    Regulacje dotyczące parytetów i tak zwanych suwaków na listach wyborczych powinny się znaleźć w statutach partii.
 

3.       Organizacje pozarządowe:

 
o    Powinny zostać zrealizowane cykle szkoleń przed wyborami samorządowymi w 2014 roku dla kobiet pierwszy raz angażujących się w politykę. 
o    Partie polityczne powinny zostać poddane genderowemu audytowi.
o    Powinna zostać zainicjowana debata dotycząca skutków zmian ordynacji wyborczej w wyborach samorządowych z perspektywy genderowej oraz dyskusja nad możliwymi rozwiązaniami wyrównania szans kobiet w większościowych systemach wyborczych (np. twinning, all women’s short-list).
o    Organizacje pozarządowe powinny zbudować szeroką koalicję zajmujących się informowaniem o wpływie jednomandatowych okręgów wyborczych na szanse kobiet w procesie wyborczym, kwestiami dostępu do finansów na realizowanie kampanii (tzw. „early money for women”)  oraz równego dostępu do procesu wyborczego.
 

4.       Krajową Radę Radiofonii i Telewizji:

o    Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji powinna prowadzić cykliczny monitoring telewizji publicznej oraz stacji prywatnych pod kątem prezentowania w mediach kobiet i mężczyzn.
o    Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji powinna inicjować debatę na temat prezentowania kobiet w spotach wyborczych.
o    Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji powinna wydać rozporządzenie w sprawie zasad i sposobu łącznego prowadzenia kampanii wyborczej w programach radiowych i telewizyjnych przez komitety wyborcze, uprawnione do rozpowszechniania audycji wyborczych w wyborach. Rozporządzenie to powinno zawierać zobowiązanie partii do przeznaczania zrównoważonej części czasu dla kandydatów i kandydatek w bezpłatnych audycjach wyborczych emitowanych w telewizji publicznej.
 

5.       Państwową Komisję Wyborczą:

 
o    Spoty informacyjne przygotowywane przez Państwową Komisję Wyborczą przed wyborami powinny być tworzone z uwzględnieniem języka wrażliwego genderowo.