"Kodeks wyborczy, nad którym kończą się obecnie prace legislacyjne w Sejmie, jest aktem prawnym o ogromnej doniosłości. Oprócz zebrania, usystematyzowania i ujednolicenia przepisów licznych ustaw regulujących materię wyborów w Polsce – w Kodeksie wprowadza się również szereg nowych rozwiązań, które czynią procedury wyborcze zdecydowanie bardziej dostosowanymi do potrzeb i oczekiwań obywateli.
Od wielu lat wskazywano bowiem, że polscy wyborcy napotykają na różnorodne trudności i bariery techniczno-organizacyjne, które utrudniają, bądź wręcz uniemożliwiają im uczestniczenie w wyborach. Regularne badania przeprowadzane m.in. przez Instytut Spraw Publicznych wskazywały, że problem ten w różnym stopniu dotyczy nawet 1/3 uprawnionych do głosowania.
W czasie prac nad Kodeksem wyborczym, które toczyły się w Sejmie w latach 2009 – 2010 umożliwiły opracowano i wprowadzono kilka mechanizmów, które z pewnością ułatwią wyborcom uczestniczenie w głosowaniu, gwarantując wypełnianie konstytucyjnej zasady powszechności wyborów.
Przede wszystkim warto podkreślić, że oprócz procedury „tradycyjnego” głosowania w lokalu wyborczym, ustawodawca wprowadza dwie inne (tzw. „alternatywne”) procedury głosowania, które skierowane są do wyborców napotykających szczególne problemy z uczestniczeniem w głosowaniu.
Dla wyborców niepełnosprawnych i w zaawansowanym wieku (powyżej 75 roku życia) przewiduje się procedurę głosowania przez pełnomocnika. Wyborca taki, na swój wniosek może ustanowić pełnomocnika, który w jego imieniu i zgodnie z jego wolą głosuje we wskazanych wyborach.
Dla obywateli polskich przebywających poza granicami kraju przewiduje się natomiast możliwość głosowania korespondencyjnego. Na swój wniosek złożony do właściwego terytorialnie konsula, wyborca taki otrzyma pocztą pakiet wyborczy – na który składać się będzie karta (karty) do głosowania, oświadczenie o osobistym wypełnieniu karty oraz koperta zwrotna. Po oddaniu głosu – wyborca kartę wraz z oświadczeniem odsyła do konsula, a ten przekazuje je właściwej, obwodowej komisji wyborczej.
Udział w wyborach wszystkim wyborcom z pewnością ułatwi możliwość głosowania w ciągu dwóch dni. Niestety, nie będzie to zasada stała, o tym czy wybory będą jednodniowe, czy dwudniowe każdorazowo decydować będzie organ je zarządzający. Pozytywnym aspektem będzie natomiast ujednolicenie godzin głosowania. Zgodnie z Kodeksem wyborczym, w każdych wyborach i bez względu czy będą one trwać jeden, czy dwa dni, głosowanie przeprowadzane będzie w tych samych godzinach (7-21).
Należy wspomnieć o rozwiązaniu, które przyczyni się do znacznie lepszego poinformowania wyborców o najważniejszych kwestiach związanych z wyborami. Każdy obywatel otrzyma bowiem pocztą imienne zawiadomienie o wyborach - w którym zawarta zostanie zwięzła informacja jakie wybory się odbędą, a także kiedy (data, godziny), gdzie (właściwy lokal wyborczy) i jak (procedury) może oddać swój głos. W kontekście przedstawionych powyżej, nowych mechanizmów jakie wprowadza Kodeks wyborczy – zawiadomienia takie będą pełnić szczególnie istotną rolę informacyjną."
Artykuł ukazał się w Dzienniku Gazeta Prawna 30.12.2010 r.
