Trwająca od września kampania profrekwencyjna Parlamentu Europejskiego jest adresowana przede wszystkim do ludzi młodych, głosujących po raz pierwszy. Tymczasem, jak wynika z badań przeprowadzonych w Instytucie Spraw Publicznych, młodzi Polacy są grupą najsłabiej poinformowaną o instytucjach europejskich.
O tym, w jaki sposób zwiększyć ich wiedzę i zachęcić do głosowania, dyskutowano na konferencji organizowanej przez Instytut Spraw Publicznych i Fundację im. Friedricha Eberta.
Inaugurując konferencję dr Jacek Kucharczyk z Instytutu Spraw Publicznych wskazał na zdiagnozowany w badaniach ISP paradoks związany z postawą Polaków wobec Unii Europejskiej. Obywatele polscy okazują dużo zaufania instytucjom unijnym, mimo że bardzo niewiele o nich wiedzą. Reguła ta jeszcze silnej potwierdza się w odniesieniu do ludzi młodych: większość z nich to euroentuzjaści, coraz większa grupa zaczyna się jednak identyfikować się z hasłami nacjonalistycznymi i antyeuropejskimi. Knut Dethlefsen z Fundacji im. Friedricha Eberta wskazał na to, że nastroje nacjonalistyczne narastają w wielu krajach Unii Europejskiej, stąd zwolennicy integracji powinni wypracować i upowszechniać nową wizję Europy – bardziej demokratycznej, solidarnej i socjalnej.
Według raportu Instytutu Spraw Publicznych zaprezentowanego przez dr Agnieszkę Ładę najczęstszymi przyczynami absencji wyborczej młodych Polaków są: brak poczucia sprawczości, niewystarczająca wiedza na temat Parlamentu Europejskiego i nieumiejętność powiązania kwestii europejskich z ich własnymi doświadczeniami. W odniesieniu do nadchodzącej kampanii wyborczej autorzy raportu rekomendują przede wszystkim skoncentrowanie się na jak najszerszym upowszechnianiu podstawowych informacji o wyborach, wypunktowanie konkretnych przykładów obecności kwestii europejskich w codziennym życiu oraz przemyślane posługiwanie się internetowymi kanałami komunikacji; sygnalizują także potrzebę długoterminowych zmian w szkolnym systemie edukacji europejskiej.
W celu informowania młodych Polaków, co robią posłowie do PE oraz jak mozna się z nimi skontaktować, ISP we współpracy z Fundacją im.Friedricha Eberta przygotował raport, opisujący „dobre praktyki“ komunikacji deputowanych z młodymi ludźmi. Publikacja prezentuje wybrane przykłady organizowanch konkursów, oferowanych staży oraz sposób wykorzystania przez posłów do PE narzędzi interenetowych.
Jacek Safuta, dyrektor Biura Informacyjnego Parlamentu Europejskiego wskazał na nowe elementy prowadzonej obecnie kampanii profrekwencyjnej. Tym razem ma ona charakter scentralizowany: wspólne logo i film promocyjny odwołują się do najbardziej palących problemów europejskich. Przekaz kampanii odwołuje się do dylematów politycznych i ekonomicznych, z którymi zmagają się obecnie przede wszystkim młodzi mieszkańcy Unii; polskie Biuro planuje poświęcić im szczególną uwagę podczas cyklu spotkań z młodzieżą zaplanowanego na luty 2014.
W kolejnej częsci spotkania głos oddano badaczom i animatorom działań aktywizacyjnych. Rafał Rudnicki z Wydziału Informacji i Komunikacji Społecznej Komisji Europejskiej zaprezentował wieloetapową kampanię profrekwencyjną „Nakręć się na wybory“adresowaną do gimnazjalistów, licealistów i studentów, i opierającą się na strategii edukacji rówieśniczej. Joan Manuel Lanfranco Pari z VoteWatch Europe zapoznał uczestników z przygotowanym przez organizację interaktywnym kalkulatorem „Mój głos“ umożliwiającym porównanie własnej opinii o kwestiach rozstrzyganych w Parlamencie Europejskim z wynikami głosowań poszczególnych europarlamentarzystów. Serwis „Mój głos“ (ww.mojglos2014.eu) pełni dwie istotne funkcje: pozwala młodym ludziom na polityczną samoidentyfikację i wzbogaca ich wiedzę o europarlamencie, a także zwiększa transparentność decyzji europejskich posłów i ugrupowań politycznych. Teoretycznego komentarza zachowań wyborczych dostarczył dr Michał Garapich badający aktywność polityczną Polaków w Wielkiej Brytanii – również według niego obywatele mobilizują się najskuteczniej w walce o konkretne dotyczące ich sprawy. Niechęć do regularnej aktywności wyborczej może wynikać zarówno z rozwinięcia horyzontalnych form samopomocy, jak i z relatywnego zwiększenia dobrostanu i nieodczuwania potrzeby zmian. Więcej informacji na temat partycypacji Polaków w Wielkiej Brytanii można będzie znaleźć w przygotowywanym raporcie Instytutu Spraw Publicznych.
Profesor Genowefa Grabowska, posłanka do Parlamentu Europejskiego w latach 2004-2009 wskazała na potrzebę rozpowszechnienia informacji o dwóch unijnych inicjatywach dotyczących bezpośrednio ludzi młodych: prawie gwarancji zatrudnienia lub stażu po zakończeniu edukacji dla każdego obywatela Unii oraz europejskiej inicjatywie obywatelskiej umożliwiającej milionowi obywateli unijnych zwrócenie się do Komisji Europejskiej z projektem legislacji. Zaapelowała takze o wsłuchanie się w głos młodych ludzi i podejmowanie na forum europejskim kwestii, które są dla nich ważne – takich jak elektroniczny dostęp do dóbr kultury, bezpieczeństwo żywności i kwestie ekologiczne. Wypowiedzi młodszych i starszych uczestników spotkania zdawały się wtórować tej diagnozie: wskazywano na potrzebę koncentracji nie na formie, lecz treści przekazu kierowanego do ludzi młodych, krytykowano brak instytucjonalnej mobilizacji i woli politycznej do włączenia młodzieży w politykę oraz zniechęcającą treść szkolnych podręczników edukacji europejskiej.
Instytut Spraw Publicznych regularnie monitoruje między innymi aktywność obywatelską Polaków na szczeblu unijnym oraz formy komunikacji europarlamentarzystów z obywatelami. Więcej na temat nadchodzących wyborów do Parlamentu Europejskiego na: www.isp.org.pl/parlamenteuropejski
Czytaj więcej:
Siema! Tu Europa. Komunikacja posłów do Parlamentu Europejskiego z młodymi Polakami,A. Jezierska, A. Łada, Instytut Spraw Publicznych 2013
Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku. Co zrobić, żeby niska frekwencja się nie powtórzyła?,A. Jezierska, A. Łada, Analizy i Opinie nr 135 październik 2013
Parlament Europejski 2009-2013. Subiektywny przegląd najważniejszych debat i decyzji,A. Fuksiewicz, M. Szczepanik, Instytut Spraw Publicznych 2013
Parlament Europejski - społeczne zaufanie i (nie)wiedza, M. Dudkiewicz, A. Fuksiewicz, J. Kucharczyk, A. Łada, Instytut Spraw Publicznych 2013
Kandydat idealny. Na co powinny zwracać uwagę polskie partie polityczne, układając listy kandydatów w wyborach do Parlamentu Europejskiego?, A. Łada, M. Szczepanik, Analizy i Opinie nr 134 październik 2013
A European Victory for the Eurosceptics?, M. Szczepanik, Instytut Spraw Publicznych 2013
Czytaj więcej:
Siema! Tu Europa. Komunikacja posłów do Parlamentu Europejskiego z młodymi Polakami,A. Jezierska, A. Łada, Instytut Spraw Publicznych 2013
Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku. Co zrobić, żeby niska frekwencja się nie powtórzyła?,A. Jezierska, A. Łada, Analizy i Opinie nr 135 październik 2013
Parlament Europejski 2009-2013. Subiektywny przegląd najważniejszych debat i decyzji,A. Fuksiewicz, M. Szczepanik, Instytut Spraw Publicznych 2013
Parlament Europejski - społeczne zaufanie i (nie)wiedza, M. Dudkiewicz, A. Fuksiewicz, J. Kucharczyk, A. Łada, Instytut Spraw Publicznych 2013
Kandydat idealny. Na co powinny zwracać uwagę polskie partie polityczne, układając listy kandydatów w wyborach do Parlamentu Europejskiego?, A. Łada, M. Szczepanik, Analizy i Opinie nr 134 październik 2013
A European Victory for the Eurosceptics?, M. Szczepanik, Instytut Spraw Publicznych 2013