Instytut Spraw Publicznych zainicjował największy w historii Unii Europejskiej projekt badawczy, który ma poprawić jakość i efektywność integracji uchodźców w piętnastu europejskich krajach w tym Francji, Hiszpanii, Bułgarii, Niemczech, Szwecji, Słowenii i na Węgrzech.
Inauguracja projektu z udziałem wszystkich partnerów, a także przedstawicieli polskich i międzynarodowych instytucji rządowych (UNHCR, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) odbyła się 21 listopada w siedzibie Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Warszawie.
Przez sześć kolejnych lat ISP będzie koordynował prace analityków z pięciu europejskich ośrodków akademickich i kilkunastu czołowych organizacji pozarządowych z 15 krajów Unii Europejskiej nad stworzeniem kompleksowej oceny polityki integracyjnej uchodźców i osób ubiegających się o azyl.
- Chcemy dowiedzieć się, jakie możliwości dostępu do obywatelstwa, edukacji, służby zdrowia, rynku pracy czy życia politycznego stwarzają uchodźcom poszczególne kraje UE. Przede wszystkim jednak, chcemy zbadać, jaki ma to wpływ na poziom adaptacji uchodźców do życia w danym społeczeństwie – mówią zgodnie Justyna Seges Frelak, Karolina Grot i Dominika Potkańska - analityczki Instytutu Spraw Publicznych odpowiedzialne za realizację projektu. - Dzięki temu opracujemy optymalny i najbardziej przyjazny model, który może być podstawą do ujednolicenia standardów dotyczących polityki integracyjnej uchodźców we wszystkich krajach Unii – dodają.
Jak różne jest podejście i przepisy dotyczące integracji uchodźców w poszczególnych krajach widać choćby na przykładzie dostępu do rynku pracy. W Polsce osoby, które starają się o status uchodźcy mogą podjąć pracę dopiero po pół roku od złożenia wniosku. Jednak w Chorwacji, Francji, Łotwie, Luksemburgu czy Malcie okres ten wynosi dziewięć miesięcy, a w Wielkiej Brytanii nawet dwanaście. Jednocześnie, we Włoszech osoby starające się azyl mogą podjąć pracę już po 2 miesiącach, a w Portugalii nawet po miesiącu. Są też takie kraje, jak Grecja czy Szwecja, gdzie w trakcie procedury, uchodźcy nie mogą uzyskać zatrudnienia.
- Brak dostępu do rynku pracy to często czas stracony, który utrudnia późniejszą integrację i samodzielny start. Jest też powodem frustracji i poczucia społecznego wykluczenia wśród osób starających się o azyl – tłumaczą badaczki. Przykłady jednak można mnożyć.
W krajach Europy Środkowej dużym problemem jest na przykład bezdomność oraz dyskryminacja w dostępie do mieszkań. Według badań Instytutu Spraw Publicznych sprzed dwóch lat, jedynie 20% uchodźców ma zabezpieczone potrzeby mieszkaniowe.
Także dostęp do edukacji jest w wielu krajach ograniczony. Średni czas oczekiwania na przyjęcie dziecka do szkoły od chwili złożenia wniosku o nadanie statusu uchodźcy jest bardzo zróżnicowany i wynosi od dwóch tygodni w Polsce, przez cztery tygodnie na Słowacji, a nawet do sześciu miesięcy w Bułgarii.
Ze strony polskiej w projekcie oprócz Instytutu Spraw Publicznych uczestniczyć będą Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego oraz przedstawicielstwo UNHCR w Polsce. Partnerami instytucjonalnymi są zaś Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Projekt zakończy się w 2021 roku.
Projekt Krajowy Mechanizm Ewaluacji Integracji. Monitoring i poprawa integracji beneficjentów ochrony międzynarodowej jest współfinansowany z Programu Krajowego Funduszu Azylu, Migracji i Integracji.
- Rusza program badawczy UE dotyczący integracji uchodźców, Polskie Radio dla Zagranicy
- Ruszył projekt badawczy dotyczący integracji uchodźców w UE, Polska Agencja Prasowa/Gazeta Prawna
- Jak integrować uchodźców. Rusza międzynarodowy projekt, Polskie Radio 24
- Wie geht es den Flüchtlingen in den einzelnen EU-Ländern?
- Fotorelacja, NIEM, kick-off meeting
