Rok publikacji: 2019
Polityka Społeczna

Przewodnik dla pracowników po nowych formach pracy

Pobierz publikację:
Jeszcze do niedawna większości z nas praca zawodowa kojarzyła się z siedzeniem za biurkiem lub obsługą taśmy montażowej w fabryce. Takie wyobrażenie było zgodne z doświadczeniami przeciętnego przedstawiciela pokolenia rodziców czy dziadków obecnych trzydziestolatków – zarówno w krajach naszej części Europy, jak i na Zachodzie.

Była to najczęściej praca o charakterze odtwórczym i powtarzalnym, wykonywana pod czujnym okiem przełożonego lub brygadzisty w stałych godzinach oraz w siedzibie pracodawcy. Pracownikom oferowano możliwość wieloletniego zatrudnienia i stopniowego awansu w strukturach organizacyjnych tego samego przedsiębiorstwa (i, ponownie, nie była to tylko cecha gospodarki „realnego socjalizmu”). Równolegle funkcjonowali przedstawiciele wolnych zawodów, artyści czy naukowcy, którzy z racji wykonywanych zadań nie byli wtłoczeni w rutynę typowej pracy etatowej. Jednak to nie ich przede wszystkim potrzebowała oparta na przemyśle i wielkoseryjnej produkcji gospodarka, dlatego też nie stanowili liczebnie znaczącej części osób pracujących.

W ostatnich latach sytuacja ta ulega coraz szybszej zmianie. Rośnie znaczenie kreatywnych gałęzi gospodarki, odchodzi się od produkcji wielkoseryjnej na rzecz dopasowania produktów i usług do gustów wąskich grup odbiorców. Firmy, konkurując na coraz bardziej zglobalizowanych i dynamicznych rynkach, poszukują oszczędności. Skłania je to do opracowywania jak najefektywniejszych modeli zarządzania pracownikami. Ci ostatni z kolei coraz wyżej cenią możliwość wykonywania zadań
w sposób bardziej elastyczny i autonomiczny, w preferowanym przez siebie czasie i miejscu. Pozwala im to między innymi na godzenie obowiązków zawodowych z życiem osobistym, realizację swoich życiowych pasji oraz zapewnia większy
komfort samej pracy dzięki dopasowaniu jej do osobistych potrzeb danej osoby
. Jednocześnie wzrost zapotrzebowania na pracowników w ostatnich latach i trudności z pozyskaniem wykwalifikowanego personelu skłania wiele firm do stosowania
różnorodnych zachęt dla kandydatów. Sprawia to, że częściej są one gotowe zaakceptować elastyczność, której chcą pracownicy. Wszystko to jednak byłoby trudne do zrealizowania gdyby nie wielki postęp technologiczny, szczególnie w zakresie technik cyfrowych i telekomunikacji, pozwalający na zatrudnianie wielu pracowników na odległość. Nie wychodząc z domu można wykonywać zadania związane z pracą na wielu stanowiskach, uczestniczyć w projektach komunikując się z pozostałymi członkami zespołu oraz przesyłać efekty swojej pracy za pośrednictwem łącz internetowych prosto do pracodawcy bądź zleceniodawcy. Jednocześnie dla firm oznacza to możliwość korzystania z kompetencji pracowników znajdujących się w odległych lokalizacjach – w niektórych przypadkach nawet na innym kontynencie – a przy okazji szansę zaoszczędzenia na coraz droższej przestrzeni biurowej.

Niniejszy przewodnik poświęcony jest wybranym rozwiązaniom, które pozwalają na wykonywanie pracy w sposób korespondujący ze wskazanymi wyżej tendencjami – inaczej, niż w ramach tradycyjnej pracy etatowej. Jego celem jest przybliżenie ich czytelnikowi oraz zapoznanie go z zaletami tych nowych form pracy (jak będą one tutaj określane). Jednocześnie do zadań stawianych sobie przez autora należy przedstawienie potencjalnych wad poszczególnych rozwiązań: wybór każdego z nich wiąże się z określonymi kosztami i niebezpieczeństwami, z których należy zdawać sobie sprawę.

Nie wszystkie nowe formy pracy są korzystne dla osób o pewnych cechach osobowości, sytuacji życiowej lub oczekiwaniach co do swojej kariery, stopnia odpowiedzialności za wykonywane zadania, wysokości i regularności wynagrodzenia, intensywności pracy, poziomu bezpieczeństwa socjalnego oraz wielu innych aspektów zatrudnienia. Ważne jest, aby wybór danego rozwiązania podejmować świadomie. Nie zawsze sprzyjają temu zawiłości prawa regulującego wykonywanie pracy, w tym sprawy związane z jej opodatkowaniem oraz ubezpieczeniem zdrowotnym i emerytalnym. Dlatego w przewodniku położono nacisk na opis form prawnych zatrudnienia, z którymi powiązane są omawiane w nim rozwiązania. Towarzyszą mu praktyczne wskazówki dotyczące obowiązków i uprawnień przysługujących osobom korzystającym z nowych form pracy, z uwzględnieniem szeroko rozumianej sfery bezpieczeństwa socjalnego.

Pobieranie publikacji

Podaj adres e-mail, na który publikacja ma zostać wysłana:
Zapisz się do newslettera
Newsletter