1 sierpnia 2011 roku wszedł w życie Kodeks wyborczy. To zwieńczenie wieloletnich starań szeregu instytucji i ekspertów. O przygotowanie tego aktu od wielu lat zabiegał m.in. Instytut Spraw Publicznych.
Na zlecenie Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej w 2007 roku ISP przygotował rozbudowaną ekspertyzę podkreślającą konieczność przygotowania i uchwalenia Kodeksu wyborczego, a także wskazującą szereg rozwiązań jakie warto w nim wprowadzić. Jest ona dostępna tutaj >>>
Wejście w życie Kodeksu wyborczego jest wydarzeniem o dużej doniosłości. Akt ten ujednolica i systematyzuje polskie prawo wyborcze. W zamierzeniu, ma również stanowić o stabilizacji i zapewnieniu trwałości przyjętych regulacji.
Oprócz uporządkowania istniejących już przepisów, Kodeks wyborczy wprowadza również szereg istotnych, nowych rozwiązań. Wiele z nich wynika z postulatów demokratyzacji i modernizacji prawa wyborczego w Polsce i ma na celu ułatwienie obywatelom udziału w wyborach.
Prace nad Kodeksem wyborczym toczyły się od 2009 roku w sejmowej Komisji Nadzwyczajnej ds. Ordynacji Wyborczych. Eksperci ISP brali aktywny udział w tych pracach, przedstawiając opinie i propozycje zmian prawnych .
W Kodeksie znalazły się instytucje prawa wyborczego, o które zabiegał Instytut Spraw Publicznych. Najważniejsze z nich dotyczą:
- głosowania korespondencyjnego dla Polaków przebywających za granicą, >>>
- głosowania przez pełnomocnika dla wyborców niepełnosprawnych i powyżej 75 roku życia,
- wprowadzenia przejrzystych procedur finansowania kampanii wyborczych.
- wprowadzenia dwudniowego głosowania, >>>
- ujednolicenia godzin otwarcia lokali wyborczych, >>>
- umieszczania obwieszczeń wyborczych w Internecie,
Należy podkreślić wagę orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 20 lipca 2011 roku, w którym wypowiedział się m.in. o postulowanych przez ISP a zawartych w kodeksie wyborczym instytucjach. Szczególną należy zwrócić na pozytywną ocenę wyrażoną przez Trybunał dla alternatywnych procedur głosowania (głosowanie korespondencyjne, głosowanie przez pełnomocnika) – skierowanych do wyborców, którzy napotykają na poważne, techniczne problemy w dotarciu do lokali wyborczych.
Trybunał dostrzegł ważną rolę tych mechanizmów dla ułatwienia, a nawet wręcz umożliwienia uczestniczenia obywateli w głosowaniu. Natomiast formułowane w ubiegłych latach przez część ekspertów interpretacje i zastrzeżenia wobec wypełniania przez nie m.in. zasady bezpośredniości, czy równości wyborów zostały rozwiane. Warto podkreślić doniosłość wyroku, stanowiącego ważną wskazówkę dla dalszych reform procedur głosowania podejmowanych również w przyszłości, dotyczących np. wprowadzenia głosowania przez Internet.
O Kodeksie wyborczym mogą Państwo również przeczytacć w artykule dr. Jarosława Zbieranka z Dziennika Gazety Prawnej.
Więcej informacji o wyborach znajdą Państwo na naszej nowej stronie internetowej poświęconej w całości tematyce wyborczej >>>