Aktualności

Tekst:

Instytut Spraw Publicznych

Podziel się

Relacja z debaty o kulturowej tożsamości Europy


Blisko 250 osób przyszło w piątkowy wieczór do Kina Kultura w Warszawie, by obejrzeć film pt. „Obca” i wziąć udział w debacie o kulturowej tożsamości Europy zorganizowanej przez Instytut Spraw Publicznych i Biuro Informacyjne Parlamentu Europejskiego w Polsce.

„Obca” to laureat nagrody Parlamentu Europejskiego LUX 2010, która co roku jest przyznawana filmom ilustrującym zróżnicowane kulturowe Europy oraz integrację cudzoziemców.


„Film powstał w odpowiedzi na wyzwania, jakie rodzi wielokulturowe społeczeństwo. Nie możemy dłużej polegać na promowaniu konsensusu, a raczej powinniśmy szukać nowych dróg radzenia sobie z narastającymi różnicami” - powiedziała reżyserka filmu Feo Aladag, odbierając nagrodę LUX.

Opowiadając tragiczną historię muzułmańskiej rodziny mieszkającej w Niemczech, film nie zwraca uwagi jedynie na problem zbrodni honorowych. Mobilizuje do głębszej dyskusji na temat tego, gdzie przebiega granica między poszanowaniem odmienności kulturowej a literą prawa i wartościami, takimi jak szacunek dla ludzkiego życia i godności, tak głęboko zakorzenionymi w Europie.

Do tego dylematu starali się ustosunkować zaproszeni do dyskusji goście: Róża Thun (eurodeputowana, PO), prof. Monika Płatek i dr Agnieszka Gutkowska (Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego), Paweł Kowal (eurodeputowany, PJN) oraz Maciej Nowicki (Helsińska Fundacja Praw Człowieka). Debatę moderował Adam Leszczyński z Gazety Wyborczej.




W swoim komentarzu Róża Thun odwołała się do bieżących wydarzeń w krajach arabskich stawiających pod znakiem zapytania zdolność Europy do „zaopiekowania się uchodźcami” z Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu.  Jak zaznaczyła  „coraz częściej mamy do czynienia z sytuacją, w której Północ dla Południa jest marzeniem, a Południe dla Północy koszmarem”.

Z kolei prof. Monika Płatek podkreśliła, że zabójstwa honorowe popełniane są także przez ludzi spoza kultury islamskiej i stanowią skrajny przypadek przemocy domowej. 

Maciej Nowicki, który również dostrzegł związek między zagadnieniem morderstw honorowych i przemocy domowej, przywołał m.in. statystyki ONZ, zgodnie z którymi za rzekome splamienie dobrego imienia rodziny co roku traci życie pięć tysięcy kobiet.

Według dr Agnieszki Gutkowskiej integracja imigrantów w Europie powinna oznaczać zaakceptowanie przez nich wartości kraju docelowego. Nie jest w jej opinii możliwe jednoczesne zamykanie się w swojej kulturze i izolowanie się od społeczeństwa przyjmującego.

Z kolei Paweł Kowal sugerował, że integracja jest możliwa i jest kwestią szacunku państwa dla odmiennych wartości kulturowych. Tolerancja ma jednak swoje granice, podkreślił – „Kryterium działania państwa jest godność człowieka. Tam gdzie chodzi o niebezpieczeństwo utraty zdrowia i życia, należy egzekwować prawo”.

Wymiana poglądów między panelistami wywołała ożywioną dyskusję wśród publiczności polemizującej z zaproszonymi gośćmi. 

Zapisz się do newslettera
Newsletter