Dobre praktyki wykorzystania technologii w nauczaniu - część 3
Tekst:

Instytut Spraw Publicznych

Podziel się
Społeczeństwo cyfrowe

Dobre praktyki wykorzystania technologii w nauczaniu - część 3


W cyklu „Przykłady dobrej praktyki szkolnej” prezentowaliśmy już szkoły z północy polski – suwalszczyznę - oraz centrum kraju – Radom. W dzisiejszym artykule prezentujemy przedstawicieli wschodu i zachodu - placówki ze Świdnika oraz Kłecka czyli: Szkołę Podstawową nr 5 im. Janusza Kusocińskiego w Świdniku oraz Szkołę Podstawową nr 2 w Kłecku.


Obie w ramach ogólnopolskiego konkursu dobrych praktyk szkolnych p.t. „Szkoła nowych możliwości. Konkurs dobrych praktyk wykorzystania technologii w nauczaniu” zdobyły II miejsca: szkoła ze Świdnika w kategorii pierwszej, natomiast z Kłecka w drugiej („Praktyki metodyczne dotyczące stosowania aktywnych metod nauczania wspieranych TIK, wypracowanych i stosowanych podczas lekcji” Organizatorem konkursu był Instytut Spraw Publicznych jako jeden z trzech organizacji realizujących projekt „Lekcja:Enter”.

Szkoła Podstawowa nr 5 im. Janusza Kusocińskiego w Świdniku zdobyła nagrodę za działanie „Szkoła cyfrowych dzwonków” - uczniowski projekt wychodzący naprzeciw koleżankom i kolegom z nadwrażliwością słuchową i spektrum autyzmu; zgodny z trendem „Zero waste” sposób wykorzystania przestarzałego sprzętu komputerowego oraz innowacyjny i multiplikowalny projekt organizacji systemu dzwonków w szkole. Z kolei Szkołę Podstawową nr 2 w Kłecku nagrodziliśmy za szczegółowo zaplanowany, interdyscyplinarny, adresowany do uczniów ze spektrum autyzmu i realizowany podczas lekcji, zajęć pozalekcyjnych i rewalidacyjnych, bilansujący nabywanie „twardych” umiejętności programowania jak i „miękkich” kompetencji społecznych – projekt „Z małej szkoły w wielki świat”. Przyjrzyjmy się bliżej działaniom nagrodzonych społeczności.
 
  • Szkoła Cyfrowych Dzwonków – projekt uczniowski ze Świdnika
"Szkoła Cyfrowych Dzwonków" to innowacyjna i systemowa praktyka instytucjonalno-organizacyjna stosowana w świdnickiej placówce od 2019 roku, która została wypracowana przez zespół uczniów pod kierunkiem nauczyciela informatyki, uwzględniająca potrzeby całej społeczności szkolnej.

„Tworzymy szkołę otwartą na drugiego człowieka, która ułatwia wszystkim uczniom zdobywanie wiedzy; pielęgnuje kreatywność i wspiera postawy koleżeńskie. Chcemy, by Szkoła Cyfrowych Dzwonków zapoczątkowała szereg innych ciekawych, cyfrowych rozwiązań instytucjonalno-organizacyjnych w naszej placówce.”

– tłumaczy dyrektor szkoły Tomasz Szydło. 

Istotą procesu transformacji szkoły jest systematyczne wdrażanie trwałych, skutecznych zmian w jej funkcjonowaniu. Priorytetowym narzędziem realizacji nadrzędnego celu edukacyjnego, jakim jest rozwój i dobro ucznia, wydaje się wypracowanie standardów organizacyjnych uwzględniających potrzeby całej społeczności szkolnej, w szczególności uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Niezwykle ważnym aspektem funkcjonowania takiej organizacji jest zapewnienie prawidłowych warunków edukacyjnych. Odpowiednio zaplanowane cyfrowe rozwiązania instytucjonalne gwarantują efektywność procesu edukacyjnego. Jak mówi Tomasz Szydło:

„Wiele razy specjaliści naszej szkoły (m.in. neurologopeda) podkreślali w trakcie godzin wychowawczych niekorzystny wpływ hałasu na poziom słuchu, który powoduje obniżenie sprawności słyszenia i szereg innych następstw związanych ze zdenerwowaniem, rozkojarzeniem, trudnością w skupieniu się”

Idea wygaszenia dzwonków akustycznych i stworzenia zewnętrznie zarządzanej aplikacji internetowej, służącej do informowania o czasie przerw i lekcji, zrodziła się w trakcie pozalekcyjnych zajęć rozwijających umiejętności cyfrowe uczniów. Pomysł został pozytywnie przyjęty przez całą społeczność szkolną, tj. uczniów i uczennice, nauczycieli i nauczycielek, rodziców, pracowników administracji i obsługi. Projekt organizacji systemu dzwonków w szkole zaczął funkcjonować w 2019 roku. Jak dotąd działa on wyłącznie w świdnickiej „piątce”. 

Uczniowski projekt wykorzystuje technologie informacyjno - komunikacyjne zarówno do nauczania, jak i organizacji toku nauki w szkole. Obejmuje wszystkie oddziały. Stworzona przez uczniów aplikacja internetowa służy do informowania 
o czasie przerw i lekcji. Aplikacja ta pracuje na serwerze szkolnym i jest zarządzana zewnętrznie. Wykorzystuje stary szkolny sprzęt komputerowy - ustawione na korytarzach szkolnych, w bibliotece i w świetlicy komputery iMac w trybie wyświetlacza, podłączone do Internetu za pośrednictwem bezprzewodowej sieci Wi-Fi, sygnalizują uczniom i uczennicom przerwę bądź lekcję. Na monitorach wyświetlana jest godzina wraz z informacją o tym, czy trwa przerwa, czy też lekcja. Dodatkowo podany jest czas, który pozostał do końca przerwy lub lekcji. W przypadku przerwy tło ekranu jest koloru zielonego, w trakcie lekcji zaś - zmienia barwę na czerwoną. Na minutę przed rozpoczęciem lekcji pojawia się tło w kolorze pomarańczowym mobilizujące uczniów do rozpoczęcia zajęć. To rozwiązanie zastosowano także po raz pierwszy również w odniesieniu do klas młodszych - uczniów edukacji wczesnoszkolnej. Dzwonki analogowe zaś nadal wykorzystywane są jako sygnał alarmowy do ewakuacji.

Projekt Szkoła Cyfrowych Dzwonków przyczynił się w sposób istotny do wyeliminowania hałasu w szkole wydawanego przez tradycyjny dzwonek, co odczuły przede wszystkim dzieci ze spektrum autyzmu. W szkole z oddziałami integracyjnymi, do których uczęszcza wiele dzieci z problemami nadwrażliwości słuchowej, wdrożona praktyka instytucjonalno-organizacyjna poprawiła komfort funkcjonowania oraz pozytywnie wpłynęła na naukę i koncentrację. To również doskonała lekcja zarządzania czasem. Poprzez praktykę Szkoły Cyfrowych Dzwonków w Świdniku promuje się zdrowe, bezpieczne warunki nauki i odpoczynku oraz samodzielność i odpowiedzialność uczniów i uczennic. Dzięki takiemu rozwiązaniu wspiera się w tej placówce system edukacji oparty na zaufaniu i partnerstwie.

Wdrożona praktyka możliwa jest do wykorzystania w innych szkołach, na różnym etapie edukacyjnym.
Link do projektu: https://drive.google.com/file/d/1e6GlFZTwMdNKRCfJssmwYNUi9J5puufa/view?usp=sharing 

 
  • Projekt interdyscyplinarny szkoły z Kłecka „Z małej szkoły w wielki świat”
To co łączy prezentowane projekty ze Świdnika oraz Kłecka to adresowanie ich oddziaływań do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi:

„Nasza szkoła od zawsze poszukuje innowacyjnych rozwiązań edukacyjnych. Nie boimy się wyzwań. Uważamy, że technologie pomagają uczniom w lepszym zrozumieniu świata. Dlatego nauczyciele realizują programy, projekty i innowacje ukierunkowane na wprowadzenie nowoczesnych technologii do edukacji”

– mówi nam dyrektorka Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. hm. Zygmunta Imbierowicza w Kłecku Lidia Sojkin- Rembikowska, kórego częścią jest szkoła specjalna, której projekt prezentujemy.

W 2020 roku grupa uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Kłecku mieszcząca się w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym im. Zygmunta Imbierowicza rozpoczęła swoją  „TIK-ową” podróż „z małej szkoły w wielki świat”. I nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że uczniowie są „wyjątkowi” i mają „dodatkowe moce – spektrum autyzmu”. Świetnie też radzą sobie z technologiami i nie boją się wyzwań. Co więcej – z intuicyjną dociekliwością rozbrajają kolejne nowinki technologiczne. Koordynatorka projektu Anna Nowicka dzieląc się doświadczeniami z realizacji opowiada, iż najtrudniejszy dla wszystkich był pierwszy krok, odwaga i otwarta postawa wobec nowości. Zbudowanie relacji w nowej grupie, przygotowanie warsztatu pracy oraz wdrożenie metodyki nauczania w oddziale ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w nowym, nieznanym cyfrowym świecie zajęło szkole sporo czasu. W wyniku podjętych wysiłków udało się jednak zbudować relacje, pozyskać sprzęt, co pozwoliło szkole oraz jej uczniom i uczennicom ruszyć z małego środowiska lokalnego w niezwykłą edukacyjną podróż. 

Ważnym elementem w podróży edukacyjnej „w wielki świat” stał się dla szkoły udział w projekcie „Cyfrowa Szkoła 2020”. W jego ramach pozyskano tablety, laptop oraz zestawy robotów edukacyjnych i narzędzi do programowania. Uczniowie klas IV- VIII ze spektrum autyzmu realizujący podstawę kształcenia ogólnego zostali wprowadzeni w świat nauki i nowoczesnych technologii. Mieli oni możliwość indywidualnego i grupowego zaprojektowania oraz wykonania różnych eksperymentów informatycznych podnoszących umiejętności programowania i stosowania innowacyjnych metod modelowania i symulacji komputerowej w przestrzeni zarówno wirtualnej, jak i rzeczywistej.

Zajęcia były realizowane w oparciu o specjalnie przygotowane narzędzia edukacyjne i informatyczne dostosowane do wieku uczniów i uczennic oraz ich możliwości. Program zakładał realizację celów edukacyjnych związanych ze stopniowym rozszerzeniem wiedzy dotyczącej szkoły, najbliższego środowiska, regionu, państwa, świata i wszechświata. Uczniowie i uczennice nie tylko rozwijali swoją wiedzę, ale mieli okazję nauczyć się współpracy w grupie, wzajemnej pomocy, zarażali się ciekawością świata, stawali się odpowiedzialni, aktywni i dumni z odnoszonych przez siebie sukcesów. Dokonania uczniów i uczennic zaangażowanych w projekt stały się atrakcyjne dla reszty społeczności szkolnej, dlatego udało się zorganizować zajęcia otwarte dla wszystkich.

W roku szkolnym 2021/22 kontynuacją „podróży w wielki świat” stała się realizacja innowacji pedagogicznej z uczniami i uczennicami klas 1-3 ze spektrum autyzmu oraz afazją. Jej głównym założeniem jest wspieranie uczniów i uczennice w podnoszeniu wiedzy i kompetencji związanych z budową i programowaniem robotów, rozwijanie zdolności posługiwania się technologią komputerową, rozwój logicznego myślenia, pomysłowości, sprawności manualnej i wyobraźni przestrzennej, a także ich rozwój społeczny. Zajęcia uwzględniają podstawę programową edukacji wczesnoszkolnej i są jej rozszerzeniem. 

Realizacja projektu wynika z przeświadczenia nauczycieli i nauczycielek, że umiejętność konstruowania robotów oraz ich programowania jest cenną kompetencją przyszłości. Zajęcia z programowania są efektywne, ponieważ uwzględniają poszczególne etapy rozwoju uczniów. Są dostosowane do ich możliwości, potrzeb i opanowanych już umiejętności. Konstruowanie i programowanie jest zajęciem, w którym uczniowie i uczennice bardzo chętnie uczestniczą, a poprzez zabawę najłatwiej przyswajają wiedzę. Pomagają też dzieciom w odnalezieniu się w grupach społecznych i ćwiczeniu kompetencji społecznych, które w przypadku dzieci ze spektrum autyzmu i afazją są zaburzone. 

Uczestnicząc w ogólnopolskich projektach, takich jak „CodeWeek” czy „Ogólnopolski program Uczymy Dzieci Programować” dzieci kodują, budują, programują roboty. W nauce pomagają im również ćwiczenia i gry interaktywne z wykorzystaniem aplikacji takich jak: Wordwall, Learning Aaps, Quizizz, Kahoot, Plickers, QR, QUIVER, Padlet, oraz narzędzia edukacyjne: Eduelo, E–podręczniki, Genially i wiele innych. 

Większość grona pedagogicznego została również przeszkolona z wykorzystania TIK, co otworzyło nauczycieli i nauczycielki na wiele nowatorskich rozwiązań, usprawniło pracę i wzbogaciło warsztat. Dzięki tym działaniom udało się uatrakcyjnić zajęcia, zaangażować uczniów i uczennice, rozbudzić ich motywację i osiągnąć, czasami w niekonwencjonalny sposób, założone cele edukacyjne i wychowawcze. Anna Nowicka podkreśla, że:

„Podążając za myślą Walta Disneya, że dokonywanie rzeczy niemożliwych to niezła zabawa, uważam, że poprzez wykorzystanie technologii w nauczaniu udało nam się zdobyć góry, świetnie się przy tym bawiąc. „Dodatkowe moce”, które posiadają nasi podopieczni pozwoliły im wznieść się na najwyższe szczyty. Można powiedzieć, że każdego dnia robią krok, aby zdobyć swój Mount Everest, zaskakując przy tym nas i siebie samych!”


Link do projektu:
https://youtu.be/ICDmPhCrZrs


Obu placówkom serdecznie gratulujemy sukcesów. W ramach nagród konkursowych za drugie miejsce szkoła ze Świdnika otrzymała tablet iPad oraz roczny abonament na platformę  MERIDIAN Prime PRO ufundowane przez firmy iSpot Poland sp. z o. o. oraz MERIDAN Marcin Gąsiorowski. Dzieci z Kłecka, które zapałały motywacją do pogłębiania kompetencji programowania otrzymały moduł Photon Sztuczna Inteligencja ufundowany przez firmę Photon Entertainment Sp. z o.o.

Nagrodami w II edycji konkursu były pomoce dydaktyczne dla szkół wspierające dydaktykę cyfrową ufundowane przez Fundatorów Konkursu Dobrych Praktyk tj: Fundację ORANGE, Fundację EdTech Poland, Ei System sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, MERIDIAN Marcin Gąsiorowski z siedzibą w Katowicach, iSpot Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz Photon Entertainment Sp. z o.o.



Kontakt do nagrodzonych szkół:

Szkoła Podstawowa nr 5 im. Janusza Kusocińskiego w Świdniku
Jarzębinowa 6, 21-040 Świdnik
info@sp5.swidnik.pl
tel.: 81 468 89 65

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. hm. Zygmunta Imbierowicza w Kłecku
Szkoła Podstawowa nr 2 w Kłecku
ul. Gnieźnieńska 7, 62-270 Kłecko
soswkl@wp.pl
tel.: 61 427 01 57
 







  
 
Zapisz się do newslettera
Newsletter