Niemieccy migranci w Polsce są dobrze zintegrowani i zadowoleni z pobytu w Polsce. Dostrzegają wprawdzie antyniemieckie nastroje, ale polityka nie ma wpływu na ich relacje z Polakami - wynika z pierwszego w Polsce badania przeprowadzonego przez Instytut Spraw Publicznych wśród Niemców, którzy zamieszkali w Polsce po 2004 roku. Rozmawialiśmy o nim na dyskusji 12 października.

Niemcy w Polsce to zazwyczaj osoby dobrze wykształcone, pracujące w międzynarodowych firmach, prowadzące własną działalność gospodarczą, świadczące usługi jako trenerzy czy tłumacze. Pytani przez badaczkę Instytutu Spraw Publicznych przedstawiciele niemieckiej społeczności w Polsce są dobrze zintegrowani z lokalnym środowiskiem, mają polskich znajomych i nie ograniczają swoich kontaktów wyłącznie do relacji z innymi Niemcami.

Wynika to głównie z potrzeby poznania Polski, bo jak mówi wielu z nich: „Przyjechałem do Polski, aby być wśród Polaków, nie Niemców”. Wielu obraca się także w międzynarodowym towarzystwie. Spotkania skierowane do niemieckiej społeczności w Polsce odbywają się wprawdzie regularnie, ale nie wszyscy mają potrzebę lub możliwość, żeby brać w nich udział. 

Obecni podczas dyskusji, zorganizowanej w gościnnych progach Goethe Institut, Niemcy, którzy zdecydowali się zamieszkać w Polsce, przyznają, że Polska to dynamiczny, stale rozwijający się kraj, w którym nigdy nie jest nudno. Rozmowa toczyła się po polsku. Wszyscy z nich przyznawali, że znajomość polskiego jest konieczna, aby móc poruszać się w polskiej rzeczywistości, ale poznanie tego języka nie jest łatwe.

Potwierdzali to także badani przez ISP Niemcy. Większość z nich za oczywistość uznaje, że skoro zdecydowali się zamieszkać w Polsce, powinni także potrafić komunikować w tym języku.

- Kiedy starają się mówić po polsku, spotykają się z pozytywnym odbiorem ze strony Polaków i dużą życzliwością - streszcza wyniki badań ich autorka, dr Agnieszka Łada. - Osoby, które mieszkają w dużych miastach przyznają, że komunikowanie się w Polsce nie stwarza wielu problemów, bo znajomość angielskiego jest w naszym kraju coraz bardziej powszechna.

Pytani przez dr Agnieszkę Ładę obywatele Niemiec przeważnie wyrażają zadowolenie z pobytu w Polsce i mają pozytywny stosunek do naszego kraju. Zauważają rozwijającą się infrastrukturę, nowoczesne miasta, porządek na ulicach.

- Ale oczywiście należy wziąć poprawkę na to, że Niemcy żyją przede wszystkim w dużych miastach, a ci, którym w Polsce się nie spodobało po prostu wyjechali. To różni migrację niemiecką do Polski od polskiej na zachód Europy – Polacy często wyjeżdżają z ojczyzny ze względów finansowych i mieszkają za granicą, nawet jak napotykają przeszkody. Niemcy, którzy wybierają Polskę, czują się w niej dobrze - tłumaczy Łada. 
Wiele badanych osób podkreśla, że Polaków i Niemców wiele łączy. Dostrzegane są jednak także różnice.

Pytanym Niemcom rzuca się w oczy zwłaszcza większe przywiązanie Polaków do rodziny i zobowiązania z tego wynikające. W środowisku pracy w Polsce istnieje zaś większa hierarchia. Ale jednocześnie Polacy częściej niż Niemcy w pracy nawiązują przyjacielskie relacje, spotykają się w czasie wolnym z kolegami z biura. Na tle Niemców - Polaków wyróżnia też duża elastyczność i kreatywność.

- Zdolność do improwizacji, która często ratuje sytuację – to cecha często wymieniana i ceniona przez naszych rozmówców - wspomina Łada.

Ostatnie miesiące przynoszą w opinii Niemców pewne zmiany. Wszyscy badani martwią się pogorszeniem relacji polsko-niemieckich i negatywną atmosferą, jaka tworzona jest przez bliskie rządowi media i ekspertów wokół Niemiec. Wprawdzie z negatywnymi czy obraźliwym opiniami wobec siebie spotkała się mniejszość pytanych rozmówców, to panuje niepewność, czy tendencje te nie narosną.

- Niemcy mieszkający w Polsce nie rozumieją przemian, jakie zachodzą w Polsce, choć dobrze orientują się w polskiej sytuacji społeczno-politycznej. Uważają, że Polska sama sobie szkodzi i osłabia swoją, do niedawna bardzo dobrą, pozycję w Europie - zauważa Agnieszka Łada

Dyskusja na temat wyników badań zgromadziła ponad 70 osób. Ciepła atmosfera spotkania pokazała, że Niemcy są mile widziani w Polsce, a oni sami czują się częścią społeczeństwa.

W dyskusji udział wzięli:

Felix Ackermann, kulturoznawca, historyk. Od początku 2016 roku pracownik naukowy Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Jego felietony ukazują się w niemieckim dzienniku Frankfurter Allgemeine Zeitung. W 2017 ukazała się w wydawnictwie Suhrkamp jego książka o codziennych przeżyciach na Litwie: „Mein litauischer Führerschein. Ausflüge zum Ende der Europäischen Union”

Hartwig Mathias Ebert,w Polsce mieszka od 2006 w Polsce, w środku mazowieckich sadów jabłkowych. Prowadzi firmę zajmującą się badaniem rynku owoców,  handlem owocami i sokami, do niedawna długoletni menedżer  w zakładzie produkującym  soki i mrożonki dla znanej niemieckiej firmy

Lina Kuhn,w Warszawie mieszka od 2011, ale swoją przygodę z Polską zaczęła już wcześniej. Jako tłumaczka na co dzień poznaje niuanse polsko-niemieckiego środowiska

Gabriele Lesser, od lat zajmuje się historią Europy Środkowo-Wschodniej, w licznych książkach i artykułach opisuje przeszłość i aktualną sytuację Polski i Ukrainy oraz relacje polsko-niemieckie i polsko-żydowskie, korespondentka berlińskiego dziennika taz oraz wiedeńskiego Der Standard
 
Zapraszamy do zapoznania się z materiałami prasowymi opublikowanymi na temat naszych wyników:

Deutsche Welle: http://www.dw.com/pl/niemcy-w-polsce-co-sk%C5%82ania-do-przenosin-nad-wis%C5%82%C4%99/a-40920804?maca=pol-twitter_de_start-8669-xml-mrss
TVN 24 BIS: http://tvn24bis.pl/z-kraju,74/niemcy-w-polsce,781553.html
Newsweek: http://www.newsweek.pl/swiat/ludzie/relacje-polsko-niemieckie-co-niemcy-mysla-o-polakach-,artykuly,417287,1.html
MDR: http://www.mdr.de/heute-im-osten/ostblogger/studie-polen-zu-deutschland-100.html
Radio Cosmo: http://www1.wdr.de/radio/cosmo/programm/sendungen/radio-po-polsku/zycie-w-niemczech/badania-niemcy-w-polsce-agnieszka-lada-100.html
Polnisches radio auf Deutsch: http://auslandsdienst.pl/3/263/Artykul/330801,Lada-Den-Deutschen-gef%C3%A4llt-es-in-Polen-
MDR: http://www.mdr.de/heute-im-osten/ostblogger/studie-polen-zu-deutschland-100.html
 
Projekt jest współfinansowany z przekazywanych przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej
ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej  Niemiec.
Badanie współfinansowane ze środków Fritz-Thyssen-Stiftung