Niespodziewana decyzja Wielkiej Brytanii o opuszczeniu Unii Europejskiej doprowadziła do niepewności i poczucia braku bezpieczeństwa niemal 3,5 miliona obywateli EU27 mieszkających na Wyspach. Dodatkowo zmieniające się stanowisko negocjacyjne Londynu tylko pogłębia tę niepewność. 
 

Mimo presji politycznej rząd w Londynie odmówił jednostronnego zagwarantowania praw imigrantów, co ostatnio stara się nadrabiać. Kolejni politycy deklarują, że obywatele UE w Wielkiej Brytanii nie mają się czego obawiać, a ich prawa będę równe prawom Brytyjczyków. Konkretów jednak brak, negocjacje są w impasie. Zapraszamy do zapoznania się z relacją i retransmisją debaty.

 

 

Aleksander Fuksiewicz i Anna Piłat z Instytutu Spraw Publicznych otworzyli konferencję, przedstawiając raport na temat kluczowych kwestii dotyczących negocjacji brexitowych dyskutowanych w Brukseli, to znaczy praw obywateli państw UE-27 pozostających w Wielkiej Brytanii po jej wyjściu z Unii. W swoim wystąpieniu odnieśli się do przebiegu negocjacji i kwestii spornych. Podkreślili także znaczenie rozmów dla krajów Europy Wschodniej, wskazując na dużą liczbę obywateli państw tego regionu mieszkających w Wielkiej Brytanii, szczególnie zaś Polaków, których liczba na Wyspach sięga 900 tysięcy. Zwrócili jednocześnie uwagę na ograniczone postępy w negocjacjach i niejednoznaczne stanowisko Wielkiej Brytanii, w szczególności w odniesieniu do daty granicznej, określenia którzy obywatele mieliby podlegać ochronie oraz kwestii czy obywatele ci mogliby sprowadzać do Wielkiej Brytanii swoje rodziny.
 

Następnie głos zabrała moderator Agnieszka Łada, która przedstawiła zaproszonych gości:  Małgorzatę Kałużyńską z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Joachima Fritz-Vannahmen’a z Fundacji Bertelsmanna (Niemcy), Macieja Dokurno z Fife Migrants Forum (Szkocja) i Emmę Baines z Ambasady Brytyjskiej (Wielka Brytania).
 

Pani Kałużyńska oceniła znaczenie kwestii negocjacji dla państw Europy Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem Polski, ale także dla pozostałych krajów UE-27. Przypomniała, że wszystkie państwa Unii zajmują wspólne stanowisko podczas prowadzonych negocjacji, a Komisja i grupa negocjacyjna mówią jednym głosem.
 

Pan Fritz-Vannahmen omówił postrzeganie kwestii negocjacji z perspektywy Francji i Niemiec. Zwrócił uwagę na cichy optymizm wśród polityków z obu krajów dotyczący możliwości głębszej integracji w ramach UE po wyjściu z niej Wielkiej Brytanii, a także uwolnienia się od brytyjskiej klauzuli opt-out i innych czynników hamulcowych. Wspomniał także o relatywnie niewielkim zainteresowaniu, jakie w Niemczech i Francji budzą negocjacje brexitowe w obecnej chwili, a także o odczuwanej potrzebie przejścia do rozmów na temat kwestii handlowych, w szczególności dotyczących sektora bankowego.
 

Pan Dokurno, który jest polskim obywatelem mieszkającym w Wielkiej Brytanii od 2005 roku, przytaczając liczne przykłady z życia codziennego, wprowadził do debaty element emocjonalny. Podkreślił wzrost ilości zbrodni popełnianych z nienawiści po przeprowadzonym referendum brexitowym, choć jednocześnie zaznaczył odmienne stanowisko mieszkańców Szkocji w tej kwestii. Mówił także o strachu migrantów z krajów Europy Środkowo-Wschodniej przed postawieniem ich po Brexicie w sytuacji obywateli drugiej kategorii i używaniu ich jako karty przetargowej w negocjacjach. Podkreślał konieczność większego zaangażowania rządu Wielkiej Brytanii w ochronę praw migrantów i zapewnienia im pobytu w Wielkiej Brytanii. Zaznaczał przy tym, że ze względu na obecną niepewność wielu obywateli państw Europy Środkowo-Wschodniej wyjeżdża z Wielkiej Brytanii, na co państwo to nie może sobie pozwolić, biorąc pod uwagę zależność gospodarki Wielkiej Brytanii od migrantów pracujących w takich sektorach jak opieka zdrowotna, rolnictwo czy budownictwo.
 

Głos równoważący w debacie przypadł Pani Baines, która prezentowała stanowisko rządu brytyjskiego, wyjaśniając punkt widzenia Wielkiej Brytanii na kwestię Brexitu. Podkreślała przy tym, że negocjacje toczą się w odpowiednim tempie i przynoszą kolejne efekty. Wyraziła również nadzieję, że negocjacje handlowe rozpoczną się już w październiku. W swojej wypowiedzi nawiązywała do wystąpienia Premier Wielkiej Brytanii Theresy May we Florencji z zeszłego tygodnia. Mówiła o jej życzliwym stanowisku wobec obywateli UE mieszkających w Wielkiej Brytanii. Informowała także, że Wielka Brytania nie planuje uznania zwierzchnictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości nad swoim sądownictwem po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE.