Polacy nie chcą się spierać z Niemcami o historię. Uważają, że stosunki polsko-niemieckie należy budować na kwestiach bieżących, takich jak wspólna walka z kryzysem gospodarczym, bezpieczeństwo energetyczne czy budowanie silnej pozycji UE na arenie międzynarodowej – wynika z najnowszych badań „Barometr Polska – Niemcy” przeprowadzonych przez Instytut Spraw Publicznych i Fundację Konrada Adenauera.
Badania jednoznacznie wskazują, że Polacy opowiadają się za koncentrowaniem się w stosunkach polsko-niemieckich na teraźniejszości i przyszłości, a nie przeszłości. Opinię tę podziela ponad trzy czwarte Polaków niezależnie od wieku.`Polacy są zmęczeni powracaniem do historii i podzieleni w ocenie, czy dyskusje o przeszłości przyczyniają się do pojednania czy raczej do rozpamietywania krzywd` – pisze w swoim raporcie Agnieszka Łada z Instytutu Spraw Publicznych.
`Znaczna część Polaków wydaje się mieć poczucie, że to pole minowe, po którym należy stąpać bardzo ostrożnie. Nie jest jasne, czy lepiej je rozbroić poprzez dialog o trudnych sprawach, czy też ogrodzić i omijać z daleka` – komentuje wyniki badań dr Jacek Kucharczyk, szef ISP.
Kucharczyk przypomniał również, że w poprzednich badaniach `Barometru` Polacy pozytywnie oceniali niemiecką politykę europejską. Najnowsze wyniki potwierdzają, że ta opinia jest dobra.
Badania jasno pokazują, że Polacy widzą w Niemcach partnera, z którym Polska powinna współpracować w wielu dziedzinach. Największą potrzebę kooperacji Polacy dostrzegają w walce z kryzysem gospodarczym i terroryzmem. Za prawie równie ważne badani uznają wspieranie rozwoju regionów słabiej rozwiniętych oraz rozwoju technologicznego europejskiej gospodarki.
`Polacy są świadomi, że bez pomocy Berlina ciężko będzie przeforsować ważne dla polskiej polityki międzynarodowej cele. Do takich należy między innymi budowanie silnej pozycji UE na świecie czy wspieranie demokracji na Ukrainie czy Białorusi. Polacy pokazali w badaniu, że popierają polsko-niemieckie wsparcie dla demokratyzacji tego regionu i wierzą, że taka kooperacja jest możliwa.` – komentuje swoje badania dr Łada.
Pomimo, że Polacy wolą nie oglądać się wstecz, temat historii pojawił się w badaniach. Polacy zostali zapytani, jak widzą możliwość powstania wspólnego polsko-niemieckiego podręcznika historii.
`Polacy są w tej kwestii podzieleni: prawie połowa badanych uważa, że jest to możliwie, niewiele mniej – że niemożliwe.` – wynika z treści raportu. `Takie wyniki świadczą o wahaniu polskiego społeczeństwa, czy to przedsięwzięcie jest wykonalne. Historia nadal dzieli oba społeczeństwa i badani zdają sobie sprawę, że jej wspólne opisanie jest wyzwaniem trudnym` – czytamy w dalszej części raportu.
Odnosząc się do kwestii historycznych w stosunkach polsko-niemieckich, Mirosław Sielatycki wiceminister edukacji porównał je do jazdy samochodem. `Trzeba być skoncentrowanym na patrzeniu przed siebie, ale co jakiś czas należy zerkać we wsteczne lusterko.`
Raport ISP powstał na podstawie badań przeprowadzonych na reprezentatywnej grupie tysiąca Polaków powyżej piętnastego roku życia w dniach od 13 do 17 stycznia 2011 roku.
Wyniki badań – wybrane przykłady:
Polacy jednoznacznie opowiadają się za koncentrowaniem się w stosunkach polsko-niemieckich na kwestiach dotyczących teraźniejszości i przyszłości (73%). Jedna piąta uważa, że skupiać się należy raczej na historii (20%).Polacy dostrzegają potrzebę współpracy z Niemcami w bardzo wielu dziedzinach:
- walka z terroryzmem – 77%
- walka z kryzysem gospodarczym – 77%
- wspieranie rozwoju regionów słabiej rozwiniętych – 75%
- wspieranie rozwoju technologicznego europejskiej gospodarki – 75%
- budowanie silnej pozycji UE na arenie międzynarodowej – 73%
- wspieranie niezależności energetycznej Unii Europejskiej – 71%
- wspieranie europejskiego rolnictwa – 71%
- walka ze zmianami klimatu – 67%
- zacieśnianie współpracy Polski, Niemiec i Francji w ramach Trójkąta Weimarskiego – 65%
- zacieśnienie współpracy Polski i Niemiec ze Stanami Zjednoczonymi w ramach NATO – 61%
- wspieranie demokratyzacji i przemian prorynkowych w innych krajach Europy Wschodniej – 61%
- wspieranie demokratyzacji i przemian prorynkowych w Rosji – 52%
Polacy są podzieleni w ocenie, czy dyskusje o przeszłości przyczyniają się do pojednania (45%) czy raczej do rozpamiętywania krzywd (46%).
Prawie połowa Polaków uważa, że jest możliwe powstania polsko-niemieckiego podręcznika, który będzie obiektywnie przedstawiał historię obu państw (46%). Niewiele mniej uznaje to za niemożliwe (41%).
Połowa badanych poparłaby naukę polskich dzieci z polsko-niemieckiego podręcznika (51%), a jedna trzecia byłaby temu przeciwna (32%).
Oceniając intencje niemieckich działań związanych z budową placówki upamiętniającej wysiedlenia, ponad połowa badanych Polaków uważa, że intencją tą jest podkreślanie cierpień własnego narodu (56%). Jedna czwarta uważa, że jest nią pełne przedstawienie niemieckiej historii (28%).
`Barometr Polska-Niemcy` jest wspólnym projektem Instytutu Spraw Publicznych (ISP) i Fundacji Konrada Adenauera (KAS). Ma on na celu regularne badanie oraz przedstawianie opinii Polaków i Niemców na temat stosunków polsko-niemieckich i wyzwań, jakie stoją przed obydwoma krajami.
- Patrzymy w przyszłość. Polacy o polsko-niemieckiej współpracy i o znaczeniu historii we wzajemnych stosunkach
- Polacy o zjednoczeniu Niemiec i stosunkach polsko-niemieckich w dwudziestą rocznicę zjednoczenia
- Niemcy o Polsce i Polakach 2000 – 2006. Główne wnioski z badania
- Razem w Unii. Niemcy w oczach Polaków 2000–2005. Publikacja we współpracy z Fundacją Konrada Adenauera
- Instytut Spraw Publicznych na Twitterze: @ISPThinkTank