Wyzwania współczesnego rynku pracy każą zweryfikować podejście do aranżowania czasu pracy. Pracownicy oczekują więcej elastyczności i równowagi między życiem i pracą. Pracodawcom zaś zależy na wypoczętych i kreatywnych pracownikach - szczególnie w rozwijających się gałęziach gospodarki cyfrowej. 40-godzinny tydzień pracy funkcjonuje w krajach Europejskich już od stulecia, mimo że produktywność pracy w tym okresie znacznie wzrosła. Pandemia wymusiła również na wielu pracownikach pracę z domu i modyfikację rozliczania czasu pracy.
W dniu 6 listopada odbyła się konferencja podsumowująca projekt ENGAGED. Partnerzy z Hiszpanii, Włoch, Litwy, Polski, Serbii i Macedonii Północnej przedstawili wyniki swoich dwuletnich poszukiwań. W raporcie porównawczym zestawione zostały wątki dotyczące regulacji czasu pracy w poszczególnych krajach, a także statystyki pokazujące tendencje w tym zakresie. Średni tygodniowy czas pracy malał w analizowanych krajach w ostatniej dekadzie i był najniższy w Hiszpanii i we Włoszech. Natomiast kraje Europy Środkowo-Wschodniej i Bałkanów Zachodnich odnotowywały stosunkowo wysokie wartości średniego tygodniowego czasu pracy. Tendencja spodkowa dotyczyła zarówno kobiet jak i mężczyzn, ale w tej drugiej grupie był on większy, co pozwoliło zmniejszyć lukę w czasie pracy kobiet i mężczyzn. W sektorze administracji publicznej czas pracy w analizowanych krajach był krótszy niż średnio w gospodarkach krajowych (z wyjątkiem Litwy). Możliwe jest to dzięki krótszemu czasowi pracy ustalanemu w ramach układów zbiorowych w Hiszpanii (37,5 h) i we Włoszech (36 h). W krajach Europy Środkowo-Wschodniej i Zachodnich Bałkanów związane to jest z mniejszą liczbą nadgodzin w administracji publicznej niż w sektorze prywatnym.
Partnerzy przedstawili także katalog dobrych praktyk w zakresie innowacyjnego aranżowania czasu pracy: w Litwie - wprowadzenie dodatkowych dni wolnych dla pracowników socjalnych w ramach układu zbiorowego, w Polsce – skrócenia czasu pracy do 33,7h w tygodniu dla pracowników zmianowych i do 39 h w tygodniu dla pracowników administracyjnych i badawczych w jednym z dużych zakładów przemysłowych, w Serbii – rozwiązania elastycznego czasu pracy w okresie pandemii. Więcej dobrych praktyk można znaleźć w publikacji projektowej.
Podczas ostatniej sesji partnerzy przedstawili zestaw rekomendacji skierowanych do parlamentów swoich krajów, pracodawców i związków zawodowych. Wśród nich można wymienić choćby skrócenie tygodniowego czasu pracy, wprowadzenie elastycznego czasu pracy, prawa do rozłączenia, czy rozwiązań bardziej zaawansowanych jak na przykład możliwość wyboru między coroczną podwyżką a dodatkowym czasem wolnym (rozliczanym w trybie tygodniowym lub zagregowanym w postaci dodatkowych dni urlopu).
Raporty dostępne są pod poniższymi linkami:
Raport porównawczy Katalog dobrych praktyk Mapa drogowa Więcej o projekcie Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach linii budżetowej „Improving Expertise in the field of Industrial Relations“. Numer umowy grantowej: VP/2019/0100.
