10 lipca bieżącego roku grupa posłów Ruchu Palikota wniosła do laski marszałkowskiej projekt nowelizacji ustawy o języku migowym i innych środkach komunikowania się. Ustawa, której modyfikacji chcą posłowie, została uchwalona 19 sierpnia 2011 roku i weszła w życie 1 kwietnia 2012 roku. Jej podstawowym celem było zniwelowanie barier, które utrudniają osobom niesłyszącym integrację i funkcjonowanie w społeczeństwie. Reguluje ona uprawnienia osób głuchych, niedosłyszących oraz głuchoniewidomych, a także członków ich rodzin i osób z nimi zamieszkujących. Obowiązki z niej wynikające obciążają przede wszystkim organy administracji publicznej. Ustawa normuje między innymi kwestie związane z obsługą osób niesłyszących w urzędach; instytucje publiczne są na mocy jej przepisów zobowiązane do udostępnienia osobom niesłyszącym usługi zapewniającej komunikowanie się. Chodzi tutaj np. o takie rozwiązania, jak kontakt za pośrednictwem poczty elektronicznej, komunikatorów internetowych lub środków komunikacji audiowizualnej (typu Skype), ale także o zapewnienie uprawnionym możliwości skorzystania z nieodpłatnej pomocy wybranego tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika.
Rozwiązania zawarte w projekcie noweli są traktowane jako kontynuacja reform na rzecz osób niesłyszących, zapoczątkowanych ustawą z 2011 roku. Nowelizacja, którą zaproponowali posłowie Ruchu Palikota, ma na celu zapewnienie osobom głuchym możliwości korzystania z nieodpłatnej pomocy tłumacza języka migowego i tłumacza przewodnika w aparacie pomocniczym działającym przy organach administracji publicznej. Zgodnie z obowiązującym obecnie przepisami, aparat pomocniczy organów administracyjnych nie jest objęty obowiązkiem zapewnienia możliwości korzystania przez osoby uprawnione z pomocy tłumacza języka migowego ani tłumacza przewodnika. W konsekwencji, osoby niedosłyszące bądź głuche doznają ograniczeń w komunikowaniu się z niektórymi instytucjami tego rodzaju, przede wszystkim z Miejskimi Ośrodkami Pomocy Społecznej i Wojewódzkimi Ośrodkami Ruchu Drogowego. Jak podkreślają projektodawcy, osoby głuche i niedosłyszące, które korzystają z pomocy ośrodków pomocy społecznej, zwykle mają trudną sytuację życiową i materialną, dlatego też zapewnienie im darmowej pomocy w komunikowaniu się z urzędnikami jest szczególnie istotne. Osoby niesłyszące coraz częściej zgłaszają również problemy z porozumiewaniem się z egzaminatorami podczas egzaminów na prawo jazdy – i tutaj więc konieczne jest uzupełnienie rozwiązań ustawowych.
Przepisy projektu dotyczą wszystkich jednostek aparatu pomocniczego organów administracji publicznej i nakładają na nie obowiązki związane z udostępnianiem osobom uprawnionym usług pozwalających na komunikowanie się. Będą one miały obligatoryjnie zapewnić osobom głuchym i niedosłyszącym dostęp do świadczenia usług tłumacza Polskiego Języka Migowego, Systemu Językowo-Migowego lub sposobu komunikowania się osób głuchoniewidomych. Świadczenie może być realizowane również przez pracownika organu administracji publicznej oraz aparatu pomocniczego jednostek organizacyjnych administracji publicznej posługującego się PJM lub SJM lub z wykorzystaniem środków wspierających komunikowanie się. Jak argumentują autorzy projektu w jego uzasadnieniu, „wprowadzenie niniejszych regulacji ułatwiłoby osobom niedosłyszącym i głuchym komunikowanie się, a w rezultacie możliwość załatwienia szeregu istotnych spraw. Umożliwia to osobom niedosłyszącym i głuchym pełnie normalnego życia w warunkach gwarantujących godne uczestniczenie w życiu publicznym.” Rozwiązania zaproponowane w projekcie nowelizacji stanowią realizację art. 32 Konstytucji, zgodnie z którym wszyscy obywatele są równi wobec prawa i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
11 lipca projekt został przekazany do sejmowego Biura Legislacyjnego oraz Biura Analiz Sejmowych do zaopiniowania. Jeżeli zostanie uchwalony, przewidziane w nim rozwiązania zaczną obowiązywać po 14 dniach od dnia ogłoszenia.
Nowelizacja ustawy o języku migowym_projekt
Autor: Anna Krajewska
Źródła: www.portalsamorzadowy.pl, materiały sejmowe
Tekst przygotowano w ramach projektu "Decydujmy razem. Wzmocnienie mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji publicznych" współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.