Badanie "Dezinformacja wokół klimatu i polityki klimatycznej. Opinie Polek i Polaków"
Tekst:

Instytut Spraw Publicznych

Podziel się
Zrównoważony rozwój i polityka klimatyczna

Badanie "Dezinformacja wokół klimatu i polityki klimatycznej. Opinie Polek i Polaków"


Według najnowszego badania Instytutu Spraw Publicznych „Dezinformacja wokół klimatu i polityki klimatycznej. Opinie Polek i Polaków” niemal połowa badanych spotkała się w ostatnim czasie z dezinformacją dotyczącą klimatu i polityki klimatycznej. Podatność polskiego społeczeństwa na ten rodzaj dezinformacji jest wysoka i wynika ze złożoności zagadnień związanych ze zmianą klimatu, niewystarczającego poziomu wiedzy, kompetencji medialnych oraz upolitycznienia tego tematu. 


Jak pokazują wyniki badania ISP zmiana klimatu jest tematem ważnym dla społeczeństwa, choć uwagę opinii publicznej przykuwają bardziej bieżące tematy, realnie wpływające na sytuację tu i teraz, takie jak wojna w Ukrainie i jej konsekwencje, czy ogólna sytuacja gospodarcza w kraju. Świadomość klimatyczna rośnie - zdecydowana większość badanych zdaje sobie sprawę z istnienia kryzysu klimatycznego, jak i tego, że jest on wywołany działalnością człowieka, w tym przede wszystkim emisją gazów cieplarnianych. Na ocenę faktów związanych z kryzysem klimatycznym wpływają wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania oraz sympatie polityczne. Najrzadziej wątpią w kryzys klimatyczny kobiety i osoby o wyższym poziomie wykształcenia. Najbardziej sceptyczni są mieszkańcy wsi oraz osoby bezrobotne. Wśród zwolenników partii politycznych, najwięcej „denialistów” klimatycznych jest w grupie sympatyków Konfederacji Wolność i Niepodległość. Najmniej sceptyków zgromadzonych jest wokół Koalicji Obywatelskiej i Polski 2050 Szymona Hołowni. 


Z badania wynika, że 61% Polek i Polaków uważa dezinformację związaną z klimatem za poważny problem. 44% społeczeństwa spotkało się też w ostatnich kilku miesiącach z dezinformacją dotyczącą kwestii klimatycznych. Mimo znacznej deklarowanej świadomości zjawiska, w praktyce różnie bywa z reagowaniem na dezinformację. W niewystarczającym stopniu podejmujemy działania, by zweryfikować informacje, które do nas docierają, nawet wtedy, gdy uznajemy je za fałszywe - jedna trzecia osób, które napotkały na fałszywe wiadomości nic z nimi nie zrobiła lub tego nie pamięta.

Jako główne źródła dezinformacji związanej z klimatem badani postrzegają polityków (45 proc.), przedstawicieli  polskiego rządu (30 proc.), firmy związane z paliwami kopalnymi (27% wskazań), biznes i międzynarodowe korporacje (25% wskazań). Jednocześnie to głównie osoby zajmujące się polityką są wymieniane jako wiarygodne w mówieniu o klimacie, co wiąże się z tym, że to politycy często pełnią w mediach rolę ekspertów klimatycznych i kojarzeni są z wypowiedziami na ten temat. 

Jak wykazują autorzy raportu klimat okazał się kolejnym tematem wpisującym się w istniejące podziały społeczne. Budowanie odporności na dezinformację w tym obszarze w Polsce będzie wymagało więc szeroko zakrojonych działań kierowanych do różnych grup społecznych, które w odmienny sposób nie tylko postrzegają problem zmiany klimatu, ale także wykorzystują i uznają za wiarygodne różne źródła wiedzy o świecie. Wymaga to wykorzystywania odmiennych kanałów komunikacji i uwzględnienia różnych postaw tych grup względem klimatu i dezinformacji. Niezależnie od tego należy przywiązywać coraz większą uwagę do edukacji w zakresie ogólnego radzenia sobie z dezinformacją (nie tylko w odniesieniu do klimatu) i krytycznego podejścia do informacji i treści obecnych w przestrzeni informacyjnej. Potrzebne są też próby przełamywania obecnych podziałów i podejmowanie starań w celu budowania konsensusu społecznego na temat kwestii klimatycznych, w tym szczególnie zielonych polityk niezbędnych by chronić klimat. 

Zachęcamy do lektury raportu z badania https://www.isp.org.pl/pl/publikacje/dezinformacja-wokol-klimatu-i-polityki-klimatycznej-opinie-polek-i-polakow
 
Zapisz się do newslettera
Newsletter