Przez wielu Ukraina ciągle postrzegana jest jako państwo podzielone, w którym dominują  dwie odrębne wspólnoty kulturowo-polityczne. Jedna utożsamia się ze światem „zachodnim”, druga zdecydowanie wybiera kierunek rosyjski. W najnowszym tekście ISP ” Język, tożsamość, polityka – opowieść o dwóch Ukrainach”, dr Joanna Fomina i Łukasz Wenerski tłumaczą błędy takiego myślenia. 

Zgodnie z teorią o dwóch Ukrainach jedna jest proeuropejska, podziela wartości demokracji liberalnej, pragnie dołączyć do Unii Europejskiej, „wrócić do Europy” oraz, co bardzo ważne, posługuje się językiem ukraińskim. Symbolicznym ośrodkiem tej Ukrainy jest Lwów. Druga czuje nostalgię za Związkiem Radzieckim, ma bliskie powiązania z dzisiejszą Rosją, jest wrogo nastawiona do Zachodu i nie respektuje kojarzonych z nim wartości. Językiem tej grupy jest rosyjski, a „stolicą” – Donieck.
Jak pokazują w tekście ”Język, tożsamość, polityka – opowieść o dwóch Ukrainach” dr Joanna Fomina i Łukasz Wenerski, taki sposób narracji jest zdecydowanie nietrafiony. Dla potwierdzenia swojego wywodu autorzy wykorzystują dane empiryczne dotyczące m.in. stosunku do języków ukraińskiego i rosyjskiego oraz postrzegania demokracji  w różnych regionach Ukrainy.
Autorzy raportu nie kwestionują faktu występowania podziałów w ukraińskim społeczeństwie. Podkreślają jednakże, iż próba ich wytłumaczenia za pomocą teorii dwóch Ukrain nie obrazuje dobrze sytuacji w tym państwie, wręcz przeciwnie, spłyca najważniejsze różnice.


Zachęcamy do zapoznania się z tekstem Język, tożsamość, polityka – opowieść o dwóch Ukrainach
Tekst w wersji rozszerzonej jest również dostępny w języku angielskim:Language, Identity, Politics - The Myth of two Ukraines

Angielska wersja tekstu została zaprezentowana przez dr Joannę Fominę na seminarium zorganizowanym przez Fundację Bertelsmanna w Berlinie w dniu 7 kwietnia 2014 r.